Việc phát hành trái phiếu là hình thức kêu gọi vốn phổ biến hiện nay, dĩ nhiên là mục đích của việc này giúp doanh nghiệp có vốn để đầu tư vào các hoạt động kinh doanh, sản xuất cũng như phát triển doanh nghiệp. Tuy vậy vẫn có những doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc phát hành trái phiếu và không rõ nguyên nhân do đâu.
Để biết thêm nhiều kiến thức về quy trình và hạch toán chi phí phát hành trái phiếu thì bạn có thể tham khảo bài viết này. Tất cả đều được Nguontaichinh.com tổng hợp một cách đầy đủ và truyền tải đến các bạn một cách đơn giản nhưng vẫn đầy đủ ý nghĩa.
Mục lục
Kiến thức về trái phiếu phát hành
Để hiểu rõ hơn chúng ta hãy bắt đầu với việc bổ sung những kiến thức về trái phiếu phát hành.
Trái phiếu phát hành là gì?
Trái phiếu phát hành có thể hiểu là một giấy ghi nợ, trong đó chứng nhận rằng bên phát hành trái phiếu vay vốn có kỳ hạn của bên sở hữu trái phiếu. Mỗi trái phiếu được phát hành sẽ tương ứng với giá trị tiền bạc khác nhau cùng với đi kèm với những điều khoản cam kết về lãi suất, kỳ hạn trả lãi và kỳ đáo hạn.
Từ đó cứ đến kỳ hạn trả lãi thì bên phát hành trái phiếu sẽ có nghĩa vụ thanh toán theo mức lãi suất đã được cam kết với người nắm giữ trái phiếu. Các loại trái phiếu phát hành trung hạn có thời gian kéo dài từ 1 đến 5 năm, với trái phiếu dài hạn là trên 5 năm. Bên cạnh đó trái phiếu có kỳ hạn lên đến 15 – 20 năm.
Chủ thể phát hành trái phiếu
Chủ thể phát hành trái phiếu sẽ được chia làm 3 đối tượng khác nhau nhưng phổ biến nhất vẫn là doanh nghiệp phát hành trái phiếu. Đây cũng chính là loại trái phiếu được nhiều nhà đầu tư bỏ tiền vào để sở hữu. Ngoài ra chủ thể phát hành trái phiếu cũng có thể là Bộ tài chính.
Tóm lại bên cạnh trái phiếu được phát hành bởi doanh nghiệp, trái phiếu chính phủ được phát hành bởi Bộ tài chính hoặc được Bộ tài chính ủy quyền cho kho bạc để tổ chức phát hành theo các thông tư quy định
Tại sao phải phát hành trái phiếu?
Phát hành trái phiếu giống như việc đi vay vốn từ nhiều nhà đầu tư khác nhau. Như vậy khi cần kêu gọi một số vốn thì họ sẽ phát hành trái phiếu. Những người sở hữu trái phiếu sẽ gọi là trái chủ được hiểu là người cho vay hay còn gọi là chủ nợ của các tổ chức phát hành trái phiếu.
Phía bên phát hành trái phiếu, họ sẽ có nghĩa vụ thanh toán lãi định kỳ cho người sở hữu trái phiếu và hoàn trả lại toàn bộ tiền vốn khi đến kỳ đáo hạn. Tuy là người cho vay tiền nhưng người nắm giữ trái phiếu không được tham gia vào bất kỳ hoạt động nào của công ty. Trường hợp tệ nhất là công ty gặp khó khăn dẫn đến phá sản thì công ty phải ưu tiên thanh toán khoản nợ của trái chủ trước rồi mới đến lượt của các cổ đông.
Quy trình phát hành trái phiếu
Quy trình phát hành trái phiếu sẽ chia thành 3 giai đoạn khác nhau và sau đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu từng giai đoạn một.
Giai đoạn 1 Xây dựng phương án, chi phí phát hành
Giai đoạn đầu tiên là xây dựng phương án và chi phí phát hành là giai đoạn quan trọng nhất vì nó giúp doanh nghiệp hình dung một cách rõ ràng về kế hoạch phát hành trái phiếu, kêu gọi vốn, xoay dòng tiền để trả lãi hoặc hoàn trả tiền vay theo đúng kỳ hạn.
Trước khi trái phiếu được các doanh nghiệp phát hành thì phương án phát hành trái phiếu phải được trình lên các cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đồng thời thông báo đến các nhà đầu tư có nhu cầu mua trái phiếu.
Trong đó nội dung của phương án phát hành trái phiếu phải có đầy đủ thông tin về ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh của doanh nghiệp. Ngoài ra cũng cần thể hiện được sơ bộ về tình hình tài chính và kết quả của các hoạt động kinh doanh.
Đối với trái phiếu phát hành cần trình bày rõ mục đích sử dụng, phương án sử dụng nguồn vốn. Cùng với đó là tính chất của loại trái phiếu được phát hành như kỳ hạn, lãi suất, loại hình,…quan trọng nhất là kế hoạch thanh toán lãi suất và tiền gốc của trái phiếu. Cuối cùng là cam kết của doanh nghiệp phát hành trái phiếu đối với người sở hữu trái phiếu, các nhà đầu tư.
Giai đoạn 2 Gửi thông báo tới bộ Tài chính
Vì đây là hoạt động tài chính của doanh nghiệp nên khi muốn phát hành trái phiếu thì các doanh nghiệp, tổ chức bắt buộc phải thực hiện thông báo đến Bộ tài chính. Theo quy định thì thông báo cần gửi đi sớm trước thời điểm phát hành trái phiếu ít nhất là 3 ngày. Chính thông báo này sẽ là căn cứ để Bộ tài chính có thể tổng hợp và giám sát tình hình phát hành trái phiếu theo đúng quy định của tổ chức.
Giai đoạn 3 Nộp hồ sơ tới Uỷ ban chứng khoán nhà nước
Giai đoạn này chỉ áp dụng với những doanh nghiệp phát hành trái phiếu là công ty đại chúng, những công ty, tổ chức kêu gọi vốn rộng rãi trong cộng đồng thông qua những sàn chứng khoán.
Đối với những công ty này cần nộp hồ sơ đăng ký phát hành trái phiếu tới thẩm định tại Ủy ban chứng khoán Nhà nước. Sau khi đã thông qua và gửi xác nhận bằng văn bản thì công ty, tổ chức mới đạt đủ điều kiện để phát hành trái phiếu.
Trong đó chi tiết hồ sơ gửi đến Ủy ban chứng khoán Nhà nước bao gồm:
- Phương án phát hành trái phiếu.
- Quyết định phê duyệt từ các cấp có thẩm quyền.
- Những tài liệu, văn bản pháp lý chứng minh về điều kiện phát hành.
- Các hợp đồng bảo lãnh phát hành
- Văn bản chứng minh các dự án có sử dụng nguồn vốn đã được hoành thành về các thủ tục đầu tư.
Chi phí phát hành trái phiếu
Chi phí phát hành trái phiếu được xem là một vấn đề được các tổ chức, doanh nghiệp quan tâm đến khi tiến hành xây dựng quy trình phát hành trái phiếu. Theo đó các chi phí được quy định tại Khoản 3 Điều 12 Nghị định 53/2009/NĐ-CP bao gồm chi phí phát sinh 1 lần, chi phí thường niên và chi phí khác.
Chi phí phát sinh 1 lần
Chi phí phát sinh 1 lần mà doanh nghiệp phải trả đó là phí tư vấn phát hành trái phiếu, phí tư vấn bảo lãnh phát hành, phí trả cho các đại lý niêm yết và các sàn chứng khoán. Ngoài ra cũng phát sinh thêm những loại chi phí trả 1 lần như chi phí phát hành, quảng bá, chào bán, phí xác nhận hệ số tín nhiệm,..Dựa theo mức độ, quy mô cùng với lĩnh vực của công ty mà chi phí phải trả là khác nhau.
Tuy vậy, đây là khoản tiền không hề nhỏ và các công ty cần dự tính và bỏ ra trong thời điểm đầu.
Chi phí thường niên
Khoản chi phí thường niên chủ yếu là khoản tiền dùng để chi trả cho các đại lý tài chính, đại lý chuyển nhượng hay các cơ sở giao dịch chứng khoán theo thỏa thuận ban đầu đã được ký kết. Các khoản phí này thường giống nhau ở mọi năm nên các tổ chức hay doanh nghiệp có thể tính toán và dự trù ở thời điểm ban đầu.
Chi phí khác
Các khoản chi phí khác đã bao gồm các khoản chi cho việc phát hành hay trả nợ trái phiếu. Những khoản phí như vậy thường được chi ra vào từng thời điểm và không có kỳ hạn cụ thể. Tuy vậy đây là khoản chi phí mà bên phát hành trái phiếu có nghĩa vụ phải chi trả theo đúng cam kết với trái chủ, chính vì vậy các tổ chức hay doanh nghiệp khi phát hành trái phiếu cần phải lưu ý điều này.
Cùng với những kiến thức mà Nguontaichinh.com vừa mới chia sẻ về quy trình và hạch toán chi phí phát hành trái phiếu. Hy vọng các bạn là những doanh nghiệp có thể dựa theo những quy trình được chúng mình chia sẻ và thành công trong việc phát hành trái phiếu để huy động vốn. Nếu còn có những chỗ mà bạn chưa hiểu và cần được giải đáp hãy liên hệ với chúng mình để được hỗ trợ.
Chuyên viên tư vấn tài chính chứng khoán với hơn 7 năm kinh nghiệm. Mục tiêu chia sẻ kiến thức cùng mọi người tạo ra thu nhập ổn định trong tương lai.
