Trái phiếu Coupon, trái phiếu Zero – Coupon là 2 loại hình trái phiếu được nhắc đến rất nhiều trong đầu tư chứng khoán. Đối với các nhà đầu tư chuyên nghiệp thì loại hình trái phiếu này rất quen thuộc với họ.
Tuy nhiên với các nhà đầu tư mới, họ không hiểu trái phiếu Coupon là gì? Nó có đặc điểm gì và trái phiếu coupon và trái phiếu zero-coupon có gì khác biệt. Nếu bạn đang muốn tìm hiểu về loại hình trái phiếu này hãy tham khảo bài viết dưới đây của Nguontaichinh.com nhé!
Mục lục
Trái phiếu Coupon là gì?
Trái phiếu Coupon có tên tiếng Anh là Coupon Bond, đây là loại hình trái phiếu được trả lãi định kỳ. Trái chủ sở hữu trái phiếu Coupon sẽ được nhận một khoản tiền lãi cố định theo định kỳ quy định khi phát hành có thể là 6 tháng hoặc 1 năm cho đến ngày trái phiếu đáo hạn.
Khi phát hành trái phiếu này được bán bằng với mệnh giá và khoản tiền vốn gốc đầu tư này sẽ được thanh toán 1 lần khi trái phiếu đáo hạn.
Đặc điểm trái phiếu Coupon
Trái phiếu coupon có các đặc điểm như sau:
- Được phát hành dưới dạng chứng chỉ, có phần phiếu lãi (cuống phiếu). Đến kỳ tính lãi trái chủ sẽ được nhận tiền lãi tương ứng theo từng phiếu tính lãi và số phiếu lãi sẽ tương ứng với số lần trả lãi từ khi phát hành đến khi đáo hạn.
- Tùy từng thị trường trái phiếu mà thời gian trả lãi định kỳ sẽ khác nhau. Trái phiếu Mỹ, trả lãi suất định kỳ 6 tháng/lần, thị trường châu Âu và các nước khác thanh toán 1 năm/lần.
- Trái phiếu coupon phát hành dưới dạng chứng chỉ là trái phiếu vô danh, không lưu giữ hồ sơ người mua và tên trái chủ sẽ không được ghi trên bất kỳ chứng chỉ nào. Thay vào đó sẽ cung cấp cho trái chủ các cuống phiếu với số lượng phiếu tương ứng với số lần bạn nhận lãi suất từ khoảng thời gian phát hành đến đáo hạn.
- Trái phiếu không ghi tên nên ai cầm trái phiếu sẽ là người sở hữu trái phiếu, rất dễ dàng chuyển nhượng.
- Trên trái phiếu coupon sẽ có 3 thong tin gồm tên đơn vị phát hành, ngày đáo hạn trái phiếu và lãi suất coupon.
- Khi phát hành trái phiếu coupon có giá bán bằng với mệnh giá của nó, bạn sẽ được thanh toán số tiền này khi trái phiếu đáo hạn.
Cách định giá trái phiếu Coupon
Các nhà đầu tư thường định giá trái phiếu coupon theo mô hình chiết khấu dòng tiền, công thức tính giá trái phiếu coupon như sau:
Trong đó:
- I là lãi suất từ trái phiếu với I= MV x i
- i là lãi suất đơn vị phát hành trả cho trái phiếu
- rd là tỷ suất lợi nhuận yêu cầu của nhà đầu tư
- MV là mệnh giá trái phiếu
- n là số năm còn lại cho đến ngày trái phiếu đáo hạn.
Để hiểu rõ hơn về công thức trên, mình sẽ đưa ra một ví dụ cụ thể như sau:
Công ty A phát hành trái phiếu mệnh giá 10.000đ, lãi suất là 10.3%/năm, trả lãi định kỳ 1 năm/lần, trả nợ gốc khi đáo hạn. Công ty phát hành trái phiếu năm 01/01/2010, đáo hạn ngày 01/01/2020. Tỷ suất lợi nhuận yêu cầu là 10.25%/năm. Định giá trái phiếu vào thời điểm phát hành.
Như vậy ta có: MV=10.000đ i=10.3%/năm, rd=10.25%/năm, n là 10 năm
Lãi suất trái phiếu I=1000×0.103=10.300 đồng
Áp dụng công thức định giá trên ta có: 
Công thức tính lãi suất Coupon
Lãi suất coupon là mức lãi suất mà công ty phát hành trái phiếu sẽ trả cho trái chủ. Mức lãi suất trái phiếu coupon được niêm yết trên cuống phiếu, lãi suất cố định và không bị ảnh hưởng bởi biến động thị trường. Đây là một trong những loại trái phiếu có sức hấp dẫn rất lớn với các nhà đầu tư.
Công thức tính lãi suất coupon như sau: C=i/P
C là lãi suất coupon, i là lãi suất hàng năm bạn nhận được, P là mệnh giá trái phiếu.
Để tính lãi suất coupon bạn lấy tổng các khoản thanh toán coupon hàng năm chia cho mệnh giá trái phiếu.
Ví dụ: Trái phiếu A có mệnh giá 1000 USD, định kỳ trả lãi 2 lần/năm, lãi suất mỗi lần là 30 USD, lãi suất coupon là (30×2)/1000= 6%
So sánh trái phiếu Coupon và trái phiếu Zero Coupon
Trái phiếu Coupon và trái phiếu Zero-coupon (Zero-coupon bond, trái phiếu không được nhận lãi suất, giá bán trái phiếu thấp hơn mệnh giá) là 2 loại hình trái phiếu nhận được sự quan tâm của các nhà đầu tư. Mặc dù đều là trái phiếu mang về lợi nhuận cho nhà đầu tư nhưng trái phiếu coupon và zero coupon có rất nhiều điểm khác biệt, cụ thể mời bạn tham khảo bảng so sánh sau:
| Tiêu chí | Trái phiếu Coupon | Trái phiếu Zero coupon |
| Bản chất | Là trái phiếu được trả lãi định kỳ (6 tháng/lần hoặc 12 tháng/lần). | Trái phiếu không được trả lãi định kỳ. |
| Hình thức phát hành |
Phát hành dưới dạng chứng chỉ, có phần phiếu lãi, tới kỳ nhận lãi, trái chủ được nhận tiền lãi tương ứng từ phiếu lãi và số phiếu lãi tương đương số lần trả lãi. Phát hành dưới dạng chứng chỉ thường là trái phiếu vô danh, không có tên trái chủ, ai cầm là chủ sở hữu trái phiếu, dễ dàng chuyển nhượng. |
Phát hành dưới dạng chứng chỉ thuộc loại chứng chỉ vô danh, không có cuống phiếu, lãi suất ghi trên trái phiếu là lãi suất danh nghĩa, được dùng để tính lãi. |
| Cách nhận lãi | Nhận lãi suất định kỳ |
Có 2 cách nhận lãi như sau: – Trả lãi tại thời điểm phát hành, trái phiếu được bán với giá thấp hơn mệnh giá, trái chủ không nhận lãi định kỳ nhưng đến khi đáo hạn sẽ được nhận vốn bằng mệnh giá trái phiếu. Lãi mà bạn nhận được là chênh lệch giữa giá mua và mệnh giá trái phiếu. – Trả lãi gộp 1 lần khi trái phiếu đáo hạn. Khi phát hành giá bán bằng mệnh giá trái phiếu, có tiền lãi phát sinh định kỳ, nhưng trái chủ không nhận lãi định kỳ và lãi được nhập vào vốn gốc để tính lãi cho kỳ tiếp theo. Khi trái phiếu đáo hạn, trái chủ nhận được vốn và phần lãi. |
Ảnh hưởng của lãi suất coupon đến giá trái phiếu
Tiền lãi trái phiếu coupon được thanh toán định kỳ và tiền lãi này là cố định. Khi có biến động thị trường, giá trái phiếu tăng/giảm thì các khoản tiền lãi vẫn sẽ không thay đổi.
Trường hợp lãi suất thị trường tăng cao hơn lãi trái phiếu coupon, nhà đầu tư sẽ không muốn mua trái phiếu bằng mệnh giá do đó giá trái phiếu sẽ giảm. Ngược lại lãi suất thị trường thấp hơn lãi suất trái phiếu thì giá trái phiếu sẽ tăng.
Như vậy Nguontaichinh.com đã chia sẻ đến các bạn những thông tin về trái phiếu coupon. Hy vọng với những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu về loại trái phiếu này và có quyết định đầu tư trái phiếu phù hợp. Hãy liên hệ Nguontaichinh.com khi bạn cần hỗ trợ tư vấn nhé!
Chuyên viên tư vấn tài chính chứng khoán với hơn 7 năm kinh nghiệm. Mục tiêu chia sẻ kiến thức cùng mọi người tạo ra thu nhập ổn định trong tương lai.
