Trái phiếu chính phủ là loại chứng khoán an toàn, có độ rủi ro thấp nhất hiện nay. Đây là loại trái phiếu uy tín hàng đầu được nhiều nhà đầu tư lựa chọn.
Nếu bạn là nhà đầu tư mới, chưa biết chọn loại cổ phiếu, trái phiếu nào cho an toàn thì trái phiếu chính phủ rất thích hợp cho bạn. Vậy trái phiếu chính phủ là gì? Có mấy loại trái phiếu chính phủ? Hãy cùng Nguontaichinh.com tìm hiểu chi tiết ở nội dung bài viết này nhé!
Mục lục
Trái phiếu chính phủ là gì?
Trái phiếu chính phủ tên tiếng Anh là Government Bonds, là một loại chứng khoán nợ của Chính phủ do Bộ Tài chính phát hành. Chính phủ phát hành trái phiếu nhằm huy động vốn cho nguồn ngân sách nhà nước hoặc huy động vốn cho các chương trình, dự án đầu tư thuộc phạm vi đầu tư của nhà nước hoặc cơ cấu lại nợ.
Các bạn có thể hiểu một cách đơn giản nhất là trái phiếu chính phủ là cách nhà nước vay vốn ngân sách từ tiền nhàn rỗi của người dân, các tổ chức kinh tế, xã hội. Chính phủ phải trả nợ, lãi suất và thực hiện những quyền lợi cho người sở hữu trái phiếu.
Nhà đầu tư mua trái phiếu sẽ nhận được lãi suất cố định vào ngày đáo hạn theo đúng điều khoản được đề cập trong trái phiếu và nó tạo cho bạn 1 tài sản thu nhập cố định. Tới ngày đáo hạn, nhà đầu tư sẽ được hoàn trả số tiền vốn đầu tư ban đầu. Tùy vào loại trái phiếu nó có thời gian đáo hạn khác nhau, thời hạn từ 1 – 30 năm.
Các loại trái phiếu chính phủ
Trái phiếu chính phủ có mấy loại? Câu hỏi rất nhiều nhà đầu tư quan tâm. Theo quy định tại Nghị định 95/2018/NĐ-CP, trái phiếu được phân thành các loại sau:
Trái phiếu xanh
Trái phiếu xanh là loại trái phiếu được Chính phủ phát hành nhằm mục đích đầu tư cho các dự án về bảo vệ môi trường được quy định tại Luật bảo vệ môi trường hoặc các dự án được phân bổ vốn đầu tư theo quy định luật đầu tư công, luật ngân sách nhà nước.
Trái phiếu xanh do Bộ tài nguyên và môi trường, bộ Kế hoạch và đầu tư cùng phối hợp xây dựng đề án phát hành và báo cáo Thủ tướng Chính phủ để được phê duyệt.
Trái phiếu ngoại tệ
Theo quy định tại điều 22, Nghị định 95/2018/NĐ-CP, Trái phiếu ngoại tệ là loại trái phiếu do Chính phủ phát hành tại thị trường trong nước bằng ngoại tệ tự do chuyển đổi thực hiện theo đúng đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Trái phiếu ngoại tệ do Bộ Tài chính và Ngân hàng nhà nước Việt Nam phối hợp xây dựng đề án phát hành bằng ngoại tệ tự do chuyển đổi tại thị trường trong nước. Đề án phát hành trái phiếu được báo cáo Thủ tướng phê duyệt, sau đó bộ Tài chính phát hành trái phiếu theo phương thức riêng lẻ. Trái phiếu ngoại tệ được đăng ký, lưu ký tập trung tại Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam.
Công trái xây dựng tổ quốc
Công trái xây dựng tổ quốc là loại trái phiếu do chính phủ phát hành nhằm huy động nguồn vốn để đầu tư xây dựng các công trình, cải thiện cơ sở hạ tầng, kỹ thuật trong nước, được chính phủ lên kế hoạch rõ ràng. Công trái xây dựng tổ quốc có kỳ hạn từ 1 năm trở lên và đồng tiền phát hành là VND.
Trái phiếu quốc tế
Trái phiếu quốc tế là loại trái phiếu Chính phủ phát hành tại thị trường vốn quốc tế.
Đặc điểm trái phiếu chính phủ
Tại thị trường trái phiếu hiện nay, trái phiếu Chính phủ thu hút rất nhiều nhà đầu tư. Loại trái phiếu này có nhiều đặc điểm nổi bật như sau:
Chủ thể phát hành
Trái phiếu chính phủ do Bộ Tài chính phát hành và Bộ tài chính ủy quyền cho Kho bạc nhà nước phát hành trái phiếu dưới hình thức đấu thầu theo các quy định của pháp luật
Chủ thể phát hành trái phiếu được chính phủ bảo lãnh là các doanh nghiệp, ngân hàng nhà nước, tổ chức tài chính và tín dụng thuộc phạm vi đối tượng được cấp bảo lãnh chính phủ.
Mệnh giá trái phiếu Chính phủ là 100.000đ và bội số của 100.000đ.
Lãi suất trái phiếu chính phủ
Lãi suất trái phiếu Chính phủ thường thấp hơn các loại hình đầu tư khác. Tuy nhiên trái phiếu chính phủ có độ uy tín cao, ít rủi ro và an toàn nhất trong các loại trái phiếu.
Lãi suất trái phiếu chính phủ có 2 loại như sau:
- Trái phiếu lãi suất cố định: Lãi suất được tính theo tỷ lệ phần trăm cố định, nhà đầu tư sẽ nhận được số tiền lãi giống nhau vào mỗi năm, mỗi tháng, tùy thuộc vào thời gian trả lãi.
- Trái phiếu lãi suất thả nổi: Lãi suất có sự khác nhau giữa các kỳ phụ thuộc vào thị trường trái phiếu. Có 2 loại cách tính lãi suất thả nổi là lãi suất tăng dần (tăng trong một khoảng thời gian nhất định) và lãi suất có thể điều chỉnh (lãi suất gắn với lãi suất thị trường).
- Trái phiếu lãi suất cố định an toàn hơn lãi suất thả nổi, tuy nhiên lợi tức của lãi suất cố định có thể thấp hơn.
Ưu, nhược điểm trái phiếu chính phủ
Trên thị trường chứng khoán, trái phiếu Chính phủ là khoản đầu tư an toàn nhất tuy nhiên nó vẫn tồn tại những hạn chế, rủi ro nhất định. Dưới đây là một số ưu điểm và hạn chế của trái phiếu Chính phủ:
Ưu điểm
- Trái phiếu Chính phủ an toàn, ít rủi ro.
- Tiền lãi nhận được từ đầu tư trái phiếu Chính phủ không chịu thuế thu nhập cá nhân.
- Lãi suất trái phiếu tốt hơn so với tiền gửi tiết kiệm ngân hàng.
- Tính thanh khoản tốt, nếu không muốn sở hữu trái phiếu bạn có thể chuyển nhượng, mua bán qua các sàn giao dịch hoặc bán lại cho các tổ chức tài chính.
- Trái phiếu Chính phủ là một khoản đầu tư an toàn, ổn định. Nó rất thích hợp với những nhà đầu tư mới vốn thấp và mong muốn nhận thu nhập ổn định.
Nhược điểm
Lợi tức của trái phiếu chính phủ thấp hơn so với các khoản đầu tư khác như cổ phiếu, bất động sản,… Tuy nhiên nó là một khoản đầu tư an toàn, ổn định, phù hợp với những người sắp về hưu, nhân viên văn phòng,…
Để mua trái phiếu Chính phủ bạn phải thực hiện theo đúng quy trình được quy định của pháp luật và không phải ai cũng đủ điều kiện để được mua trái phiếu chính phủ.
Mức rủi ro của trái phiếu Chính phủ khá thấp tuy nhiên trường hợp nhà phát hành bị vỡ nợ vẫn có thể xảy ra.
Quy định về phát hành trái phiếu chính phủ
Chính phủ phát hành trái phiếu theo từng đợt do Bộ Tài chính quyết định cụ thể về mức phát hành, mệnh giá, lãi suất cùng các quy định về thanh toán. Trước khi phát hành, Bộ Tài chính công bố quy định cụ thể trên các phương tiện đại chúng.
Phương thức phát hành trái phiếu
Phương thức phát hành trái phiếu gồm:
- Phát hành trực tiếp: Phát hành thông qua Kho bạc nhà nước.
- Phát hành qua trung gian: Các tổ chức trung gian như công ty tài chính, công ty bảo hiểm, ngân hàng thương mại. Các tổ chức trung gian sẽ được hưởng một khoản phí phát hành do Bộ Tài chính quy định.
- Phát hành qua hình thức đấu thầu: Thành phần tham gia dự thầu và tổ chức đấu thầu trái phiếu do Bộ Tài chính và Ngân hàng nhà nước thỏa thuận và đưa ra các quy chế cụ thể.
Điều kiện phát hành trái phiếu
Trái phiếu Chính phủ để được phát hành phải đảm bảo các điều kiện sau:
- Có dự án đầu tư đã được phê duyệt bởi các cơ quan có thẩm quyền, đảm bảo thu hồi vốn để thanh toán nợ gốc và lãi suất theo đúng quy định.
- Có phương án phát hành trái phiếu cùng kế hoạch sử dụng nguồn vốn đầu tư và hoàn trả nợ cụ thể kèm theo đơn đề nghị.
- Nêu rõ cơ quan chịu trách nhiệm quản lý, sử dụng vốn và hoàn trả nợ được Bộ Tài chính phê duyệt.
Câu hỏi thường gặp
Dưới đây là một vài câu hỏi mà mọi người quan tâm khi muốn đầu tư trái phiếu chính phủ:
Trái phiếu Chính phủ có rủi ro không?
Trái phiếu Chính phủ là loại trái phiếu an toàn, ít rủi ro nhất hiện nay. Tuy nhiên nó vẫn tồn tại rủi ro về khả năng vỡ nợ của nhà phát hành trái phiếu, mặc dù trường hợp này rất hiếm nhưng nó vẫn có khả năng xảy ra.
Ai được phép mua trái phiếu Chính phủ?
Đối tượng được phép mua trái phiếu chính phủ gồm:
- Công dân Việt Nam sống trong nước hoặc làm việc tại nước ngoài. Hoặc người nước ngoài đang sinh sống và làm việc trên lãnh thổ Việt Nam.
- Các công ty bảo hiểm, công ty tài chính, tổ chức thương mại, ngân hàng thương mại, quỹ đầu tư,… và các doanh nghiệp Việt Nam bao gồm mọi lĩnh vực.
- Công ty, tổ chức có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động tại thị trường Việt Nam được Bộ Tài chính chấp thuận.
- Toàn thể người dân.
Người mua trái phiếu Chính phủ có quyền lợi gì?
Nhà đầu tư mua trái phiếu có thể hưởng các quyền lợi như sau:
- Được tự do lựa chọn trái phiếu phù hợp, không hạn chế số lượng mua.
- Được mua, bán trái phiếu trên thị trường chứng khoán. Có thể chuyển nhượng, tặng, cho, thừa kế hoặc sử dụng làm tài sản thế chấp, cầm cố trong các tổ chức tín dụng.
- Trái phiếu Chính phủ không thể sử dụng để thay thế tiền mặt trong lưu thông hoặc nộp thuế cho nhà nước.
Kỳ hạn trái phiếu Chính phủ là bao lâu?
Kỳ hạn chuẩn của trái phiếu là 3 năm, 5 năm, 7 năm, 10 năm, 15 năm, 20 năm, 30 năm, 50 năm. Ngoài ra các kỳ hạn khác sẽ được Bộ trưởng Bộ Tài chính quyết định theo từng thời kỳ cụ thể.
Như vậy trên đây Nguontaichinh.com vừa chia sẻ đến các độc giả những thông tin chi tiết nhất về Trái phiếu chính phủ là gì? Đặc điểm của trái phiếu chính phủ. Nếu bạn quan tâm và muốn tìm hiểu sâu hơn về hình thức đầu tư trái phiếu hãy liên hệ chúng tôi để được hỗ trợ tư vấn nhé!
Chuyên viên tư vấn tài chính chứng khoán với hơn 7 năm kinh nghiệm. Mục tiêu chia sẻ kiến thức cùng mọi người tạo ra thu nhập ổn định trong tương lai.
