Thị trường chứng khoán được biết đến là một kênh đầu tư đầy hấp dẫn và đang ngày càng thu hút nhiều người tham gia. Tuy nhiên, việc thành công trong việc đầu tư không hề đơn giản nó đòi hỏi người chơi phải nắm vững những kiến thức và các phương pháp giao dịch. Trong số đó quản lý vốn chứng khoán, đây là kỹ năng rất quan trọng đối với các nhà đầu tư vì nó giúp họ giảm thiểu tổn thất xuống mức thấp nhất.
Trong bài viết này, Nguontaichinh.com và các bạn sẽ cùng tìm hiểu quản lý vốn chứng khoán. Bên cạnh đó là những lưu ý quan trọng trong quản lý vốn. Để hiểu rõ hơn hãy cùng theo dõi đến hết bài viết này nhé!
Mục lục
Quản lý vốn chứng khoán là gì?
Để hiểu việc quản lý vốn chứng khoán, chúng ta hãy cùng tìm hiểu khái niệm đơn giản nhất về vốn. Có thể hiểu đơn giản vốn là nguồn tiền bạn dùng để đầu tư mua và sở hữu chứng khoán.
Từ đó có suy ra quản trị vốn chính là việc nhà đầu tư phân chia, lập kế hoạch và bảo vệ nguồn tiền đầu tư của bản thân. Việc này giúp bạn chi tiêu hợp lý nhằm giúp bạn có nhiều thời gian đầu tư hơn trong thị trường chứng khoán.
Nguồn vốn mà đầu tư dùng trong việc đầu tư là số tiền nhàn rỗi. Thông thường, họ sẽ chia nhỏ số tiền này thành nhiều phần. Cách này giúp bạn đa dạng hóa danh mục đầu tư và kiểm soát được những rủi ro dễ dàng hơn. Ngoài ra bạn cũng có thể tối ưu hóa lợi nhuận của mình một cách hiệu quả nhất.
Vai trò của quản lý vốn
Chứng khoán không giống như một trò chơi may rủi. Đối với nhà đầu tư khi đổ tiền của mình vào thị trường chứng khoán thì không thể bỏ qua việc lập cho mình các quy tắc tài chính. Những quyết định cảm tính, thiếu chuyên nghiệp sẽ khiến bạn thua lỗ nặng. Chính vì thế mà vai trò của quản lý vốn rất quan trọng.
Giúp nhà đầu tư tư tồn tại lâu dài
Xét về bản chất của đầu tư chứng khoán chính là việc nắm giữ tài sản trong thời gian dài. Việc quan trọng khi giao dịch là không để nguồn vốn của mình bị thất thoát. Dựa vào điều này mà bạn có thể tự tin đối mặt với những rủi ro và tạo dựng cho mình một chiến lược tối ưu nhất.
Nếu trường hợp bạn quản lý vốn không hợp lý và giao dịch một cách thoải mái không kiểm soát thì rất dễ thua lỗ nặng. Viễn cảnh xấu nhất là bạn thua lỗ hết vốn trước khi xây dựng cho mình chiến lược giao dịch hiệu quả, có thể bạn sẽ không thể quay lại đầu tư thêm lần nào nữa.
Phục hồi tài khoản sau thua lỗ dễ dàng hơn
Giả sử ban đầu bạn có số vốn 1 tỷ đồng và tự thiết lập mức cắt lỗ là 10%. Từ đó suy ra sau 10 lần giao dịch thua lỗ bạn vẫn giữ được 387 triệu đồng. Vào lúc này, nếu bạn vẫn muốn gỡ vốn thì chỉ cần tăng trưởng mức lợi nhuận trên 100% số tiền còn lại.
Cũng với số vốn trên, nếu bạn cắt lỗ giao dịch ở mức 30% thì bạn cần tăng trưởng mức lợi nhuận ở mức 143% với số tiền còn lại nếu muốn hòa vốn. Có thể thấy việc quản lý vốn trong chứng khoán sẽ giúp bạn hạn chế được nhiều rủi ro hơn.
Trên thực tế, với phần trăm lợi nhuận như vậy trên thị trường chứng khoán là rất khó để đạt được kể cả đó là nhà đầu tư chuyên nghiệp. Vì thế, việc có kế hoạch khi giao dịch ngay từ đầu và đặt ra hạn mức thua lỗ là việc có thể chấp nhận được.
Quản lý tỷ lệ phần trăm thua lỗ trên mỗi lệnh giao dịch với tỷ lệ phục hồi tài khoản hợp lý sẽ giúp nhà đầu tư có cơ hội giữ lợi nhuận trên thị trường và có tâm lý ổn định. Với mức cắt lỗ 2% được khá nhiều người áp dụng do đây là tỷ lệ tốt nhất. Nếu giữ được phạm vi này thì bạn có thua liên tục trong nhiều lần thì bạn vẫn bảo toàn được số vốn để tiếp tục đầu tư.
Giúp tâm lý giao dịch tốt hơn
Đối với nhà đầu tư mà nói việc quản trị vốn sẽ giúp họ xác định được cách thức giao dịch hiệu quả và nắm được tỷ lệ rủi ro thua lỗ có thể diễn ra. Từ đó, bạn có thể đưa ra quyết định chính xác và mang đến sự tích cực cho giao dịch của mình. Quan trọng nhất là cách này giúp cho nhà đầu tư có tâm lý tốt khi giao dịch.
Vậy vì sao tâm lý lại quan trọng trong giao dịch? Tâm lý là một trong những yếu tố thúc đẩy quyết định trong những lần giao dịch. Nếu kiểm soát tâm lý tốt xem như bạn đã nắm được 50% thắng lợi trong lần đầu tư này.
Bên cạnh đó cũng có một số người có tâm lý dễ hoang mang, lo lắng, sợ hãi và dễ dàng thoát khỏi thị trường khi xuất hiện các thông tin không chính xác. Tuy nhiên, việc xây dựng quản lý vốn hiệu quả và biết cách quản lý rủi ro, bạn sẽ không còn phải quá lo lắng khi mọi thứ đều nằm trong tầm kiểm soát của bạn.
Những nguyên tắc quản lý vốn hiệu quả
Để nói về tầm quan trọng của việc quản trị vốn, quản trị rủi ro trong giao dịch là không thể phủ nhận. Thực hiện những giao dịch dựa theo cảm tính thể hiện nhà đầu tư đó thiếu đi sự chuyên nghiệp. Việc này không chỉ làm giảm đi hiệu quả trong đầu tư mà còn khiến bạn thua lỗ nặng. Sau đây là những nguyên tắc giúp bạn quản lý vốn hiệu quả.
Theo dõi Stoploss chặt chẽ và rủi ro không vượt quá 2% tổng số vốn
Đây là nguyên tắc được số đông nhà đầu tư chuyên nghiệp áp dụng trong việc quản trị vốn. Với những nhà đầu tư dạng lướt sóng nên giữ tỷ lệ rủi ro không quá 2% trên tổng số vốn.
Trường hợp xấu nếu bạn thua lỗ ở mức này thì khả năng lấy lại vốn và sinh lời trong ngắn hạn là rất cao. Tuy nhiên với những nhà đầu tư F0 thường sẽ không để tâm tới điều này mà họ sẽ hạn chế rủi ro bằng cách “bỏ trứng vào nhiều giỏ”.
Những nhà đầu tư này sẽ có xu hướng đa dạng hóa danh mục đầu tư. Thay vì có tập trung vào một mã cổ phiếu tốt nào đó thì họ lại chọn đầu tư vào nhiều loại cổ phiếu khác nhau. Điều này giúp họ phân tán được rủi ro tuy nhiên tỷ suất sinh lời sẽ không tốt.
Nên lưu ý các trader giao dịch nhiều nên đặt tỷ lệ rủi ro càng thấp càng tốt. Ví dụ mỗi ngày bạn vào hàng chục lệnh giao dịch, bạn không thể đặt rủi ro cho mỗi giao dịch là 2% mà vẫn giữ cho mức Drawdown thấp được.
Giới hạn cho cả danh mục giao dịch ở mức dưới 20%
Bạn có thắc mắc tại sao giới hạn chỉ ở mức dưới 20% mà không phải là con số nào khác không? 20% là con số tối đa mà nhà đầu tư có thể chấp nhận rủi ro trong đầu tư cổ phiếu từ trung đến dài hạn. Hiểu đơn giản hơn, nếu toàn bộ lệnh giao dịch của bạn cùng lúc chạm Stoploss hoặc các giao dịch đều cắt lỗ cùng lúc thì lúc này nhà đầu tư vẫn còn 80% – 95% để tiếp tục đầu tư sinh lời.
Xây dựng kế hoạch cắt lỗ, chốt lời trước khi giao dịch
Việc đặt Stoploss là việc mà các nhà đầu tư luôn phải làm để đáp ứng quy tắc về Reward/Risk trước khi vào lệnh. Điều này giúp loại bỏ được hiệu ứng FOMO trong quá trình vào lệnh giao dịch và cũng đảm bảo tài sản luôn được bảo vệ trong vòng tròn an toàn.
Tỷ lệ Reward/Risk được hiểu là tỷ lệ lợi nhuận trên rủi ro, tối thiểu là 2/1. Hiểu theo cách đơn giản là bạn chấp nhận hy sinh một khoản vốn gọi là N, thì bạn phải đạt lợi nhuận ít nhất là 2N.
Định lượng được mức độ rủi ro ở các loại cổ phiếu khác nhau
Rủi ro về các loại cổ phiếu và các cặp tiền tệ là hoàn toàn khác nhau. Vì vậy các nhà đầu tư cần phải định lượng được những rủi ro có thể xảy ra. Tốt nhất là không nên đặt quá nhiều kỳ vọng hay chắc chắn vào bất kỳ mã cổ phiếu hay cặp tiền tệ nào.
Bạn cũng không nên đặt nhiều kỳ vọng giao dịch cặp tiền Vàng/USD có mức rủi ro thấp, lợi nhuận cao hay giao dịch cổ phiếu Penny (những cổ phiếu có mệnh giá thấp), chứng khoán phái sinh có thể giúp bạn kiếm lợi nhuận một cách nhanh chóng.
Thị trường chứng khoán được biết đến là biến động không ngừng. Nếu bạn là người thích sự an toàn, bạn có thể giao dịch các cặp tiền chính và cổ phiếu phòng thủ.
Hiểu được nguyên tắc phân tán rủi ro
Việc phân tán rủi ro ở đây là việc bạn phân chia tiền của mình và đem chúng đi đầu tư vào nhiều loại sản phẩm với mức độ rủi ro khác nhau thay vì chỉ đầu tư vào 1 loại duy nhất.
Để quản lý vốn chứng khoán, nhà đầu tư sẽ đa dạng hóa danh mục cổ phiếu với mức độ rủi ro khác nhau. Từ đó họ sẽ giảm rủi ro thua lỗ mà không ảnh hưởng đến khả năng đạt lợi nhuận của các khoản đầu tư.
Giả sử bạn đang sở hữu cùng lúc 3 mã cổ phiếu VPB, ACB, VCB và cho rằng sự phân chia vốn như vậy rủi ro sẽ được phân tán. Nhưng trên thực tế cho thấy rủi ro được nhân lên gấp 3 lần.
Cả 3 mã cổ phiếu đều thuộc nhóm ngân hàng nên không được xem là phân tán rủi ro. Để hiệu quả bạn nên lựa chọn các mã cổ phiếu của các ngành khác nhau để hạn chế rủi ro.
Đừng cố gỡ khi đang thua lỗ, sẵn sàng cắt hết lệnh
Việc thừa nhận sai lầm và xem lại các phương pháp giao dịch sẽ giúp bạn phần nào tránh được những thua lỗ đáng tiếc nếu cứ mãi chạy theo để gỡ. Thị trường chứng khoán luôn còn nhiều cơ hội để bạn có thể bắt đầu lại.
Những lưu ý trong quản lý vốn chứng khoán
Việc ứng dụng quản lý vốn chứng khoán vào giao dịch là việc cần thiết. Tuy nhiên người chơi cũng cần phải chú ý đến những lưu ý dưới đây.
Xây dựng bảng cân đối tài chính cá nhân trước khi đầu tư
Tất nhiên việc tích lũy kinh nghiệm, nghiên cứu thị trường để đưa ra những quyết định đúng đắn trên thị trường là điều cần thiết. Tuy nhiên quan trọng nhất là nhà đầu tư phải xây dựng được bảng cân đối tài chính.
Đây là phương pháp giúp bạn quản trị vốn thành công trong đầu tư chứng khoán. Có thể hiểu theo một cách đơn giản là bạn cần xác định xem bạn đang có bao nhiêu tiền, nợ bao nhiêu, có thể chi bao nhiêu tiền vào đầu tư chứng khoán.
Lập bảng cân đối tài chính cá nhân
Bảng cân đối tài chính có thể hiểu đây là danh sách những tài sản mà bạn đang sở hữu, những khoản nợ cần thanh toán để từ đó xác định giá trị tài sản ròng. Qua đó giá trị ròng của tài sản được tính bằng cách lấy tổng giá trị hiện có trừ đi những khoản nợ phải trả.
Việc xác định như vậy đối với nhà đầu tư vô cùng quan trọng vì nó ảnh hưởng đến sự thành công trong tương lai. Lời khuyên của chúng mình là bạn nên cập nhập và theo dõi bảng tài chính cá nhân của mình ít nhất một năm một lần. Từ đó năm được tiến trình tài chính của bản thân, giá trị ròng của tài sản đang tăng lên hay đang ở trong tình trạng nào.
Để tiến hành xây dựng bảng cân đối tài chính cá nhân bạn nên chuẩn bị sẵn báo cáo thu nhập và các giấy tờ liên quan. Việc lập bảng tài chính cá nhân cũng rất đơn giản, chỉ cần các thao tác thủ công và một cây bút. Ngoài ra để chính xác hơn các bạn có thể sử dụng các phần mềm tính toán trên máy tính.
Bạn nên chuẩn bị những giấy tờ sau để lập bảng cân đối tài chính cá nhân:
- Danh sách tài sản đang có như tiền, vàng, sổ tiết kiệm, ngoại tệ, bất động sản,..
- Báo cáo thu nhập: Báo cáo này nói chính xác tổng thu nhập mà bạn nhận được và tổng chi phí.
Nếu tổng thu nhập cao hơn chi phí, thu nhập ròng của bạn đang ở mức dương điều này rất tốt. Ngược lại nếu thu nhập thấp hơn chi phí, thu nhập ròng ở mức âm bạn cần có sự điều chỉnh là tăng nguồn thu nhập hoặc cắt giảm những chi phí không cần thiết. Nếu bạn có thu nhập ròng ở mức dương ổn định bạn có thể sử dụng số tiền này để đầu tư.
Các bước để lập bảng cân đối tài chính
- Bước 1: Xác định được quỹ dự phòng trong trường hợp khẩn cấp.
- Bước 2: Liệt kê tài sản dựa theo tính thanh khoản theo thứ tự giảm dần.
- Bước 3: Thống kê các khoản nợ cần phải trả.
- Bước 4: Tính giá trị ròng của tài sản. Công thức: Giá trị ròng = Tổng tài sản – Tổng nợ
- Bước 5: Phân tích bảng cân đối tài chính sau khi lập.
Một số vấn đề mà bạn nên chú ý khi phân tích bảng cân đối tài chính. Cụ thể:
- Số tiền trong quỹ dự phòng có được đặt trong tài khoản an toàn và có lãi suất cao hay thấp?
- Có thể thay những tài sản có khấu hao bằng những tài sản có giá trị cao không?
- Có thể thay những khoản đầu tư có năng suất thấp bằng những khoản đầu tư có năng suất cao hay không?
- Có thể trả nợ lãi suất bằng tiền lãi có được từ tài sản không?
- Nên sử dụng số tiền trả nợ để đầu tư chứng khoán không? Nếu số tiền lãi từ việc đầu tư có lớn hơn số tiền nợ bạn phải trả.
- Trong trường hợp khẩn cấp bạn có thể bán tài sản cá nhân để đổi lấy tiền mặt không?
Phân bổ nguồn vốn
Để đầu tư vào thị trường chứng khoán điều đầu tiên mà bạn phải có chính là tiền. Kể cả ngay khi bạn đã có tiền, thậm chí là rất nhiều tiền để tham gia đầu tư nhưng cách bạn phân chia nguồn tiền này vào các danh mục đầu tư sao cho hợp lý hiệu quả lại là bài toán khó.
Vai trò của phân bổ nguồn vốn
Việc phân bổ nguồn vốn khi đầu tư có nghĩa là nhà đầu tư sẽ lập kế hoạch phân chia tài sản cá nhân gồm tiền mặt hay tài sản khác cho việc đầu tư. Phân bổ nguồn vốn cá nhân giúp nhà đầu tư quyết định các khoản đầu tư đang nắm giữ hoặc tài sản. Bạn được quyền chủ động quyết định nên bán hay thanh lý bất cứ thứ gì, thông thường sẽ là những tài sản mang về lợi nhuận thấp.
Nhà đầu tư cần phải nắm được tình hình tài chính của bản thân, dòng tiền hiện có. Thường xuyên xem xét dòng tiền đến (thu nhập) hay dòng tiền đi (chi tiêu). Dòng tiền ở trạng thái dương hay âm sẽ tùy thuộc và khả năng quản lý tiền mặt của nhà đầu tư.
Việc duy trì được dòng tiền dương sẽ giúp cho giá trị tài sản của bạn tăng lên và ngược lại. Nếu dòng tiền âm duy trì trong thời gian dài có khả năng bạn đang rơi vào tình trạng cạn kiệt tài sản.
Việc phân bổ nguồn vốn cá nhân giúp các nhà đầu tư hiểu rõ tình hình tài chính của bản thân cùng với những tài sản, những khoản đầu tư đang nắm giữ. Từ đó, bạn sẽ dễ dàng lên kế hoạch phân chia và quản trị vốn đầu tư cho chứng khoán hợp lý và hiệu quả. Đây là phương pháp giúp bạn quản trị vốn thành công trong việc đầu tư chứng khoán, tránh được những rủi ro khi giao dịch.
Những bước phân bổ nguồn vốn hiệu quả.
- Bước 1: Kiểm soát nguồn thu nhập của bản thân.
- Bước 2: Kiểm soát được dòng tiền ra.
- Bước 3: Tạo báo cáo lưu chuyển dòng tiền.
- Bước 4: Phân tích dòng tiền.
- Bước 5: Kết hợp với bảng cân đối tài chính cá nhân để đưa ra khoản đầu tư hợp lý.
Xác định mục tiêu
Khi nói đến đầu tư, mục tiêu chung của các nhà đầu tư chính là kiếm được khoản lợi nhuận khổng lồ. Đa số các nhà đầu tư chuyên nghiệp đều coi việc đầu tư là công việc toàn thời gian. Bên cạnh đó cũng có một số người chơi chỉ đầu tư vào thị trường chứng khoán chỉ để tạo thêm nguồn thu nhập.
Cũng có một số người mong muốn sẽ kiếm tiền từ việc đầu tư trong dài hạn, nhưng cũng có số khác chỉ muốn kiếm tiền trong ngắn hạn. Vì vậy để quản trị tốt nguồn vốn bạn cần xác định chính xác mục tiêu tài chính khi đầu tư vào chứng khoán.
Quan trọng hơn nữa bạn cũng cần xác định mục tiêu trước khi đầu tư. Cụ thể:
- Mục tiêu trong dài hạn: Nhà đầu tư có mục tiêu lâu dài sẽ quyết định bỏ một số vốn ở thời điểm hiện tại với mục đích thu lợi nhuận trong tương lai. Khoản thời gian từ 5 đến 10 năm hoặc có thể lâu hơn. Với mục đích như vậy bạn không phải lo khi giá trị tài sản giảm xuống hay bán ra khi thị trường xuống giá.
- Mục tiêu trong trung hạn: Việc đầu tư sẽ diễn ra từ 2 đến 5 năm. Một số loại cổ phiếu như cổ phiếu bảo thủ hay cổ phiếu blue chip sẽ phù hợp nếu bạn muốn đầu tư trong thời gian không quá dài cũng không quá ngắn.
- Mục tiêu trong ngắn hạn: Đa số là những khoản đầu tư có thời gian dưới 2 năm hay ngắn nhất là vài ngày. Mục tiêu này sẽ phù hợp với những nhà đầu tư cần tích lũy số tiền cho nhu cầu ngắn hạn.
Việc xác định mục tiêu giúp bạn thu hồi vốn và có lợi nhuận nhanh chóng, tuy nhiên việc này cũng ẩn chứa những rủi ro. Vì vậy với những mục tiêu này, người đầu tư phải có nhiều kiến thức cũng như kinh nghiệm dày dặn về lĩnh vực này.
Vừa rồi Nguontaichinh.com đã chia sẽ kiến thức về quản lý vốn trong chứng khoán và những lưu ý trong quản lý vốn. Hy vọng với những chia sẻ này sẽ giúp các bạn trong việc đầu tư chứng khoán.
Mọi người có thể tìm hiểu thêm về những chỉ số tài chính tại chuyên mục phân tích cơ bản để bổ sung thêm kiến thức tài chính. Mọi thắc mắc trong bài viết hay trong việc đầu tư hãy liên hệ chúng mình để được hỗ trợ nhé.
Chuyên viên tư vấn tài chính chứng khoán với hơn 7 năm kinh nghiệm. Mục tiêu chia sẻ kiến thức cùng mọi người tạo ra thu nhập ổn định trong tương lai.