Bạn đang có ý định tham gia vào thị trường chứng khoán cụ thể là cổ phiếu và bạn vẫn chưa có kiến thức cụ thể về cổ phiếu là gì, giá của cổ phiếu ra sao hay những yếu tố tác động đến giá cổ phiếu. Những kiến thức này đòi hỏi bạn sẽ phải tiếp thu nếu muốn trở thành nhà đầu tư thành công.
Qua bài viết sau đây chúng mình sẽ cung cấp những kiến thức cơ bản nhất về cổ phiếu mà các bạn có thể tham khảo. Tìm hiểu và áp dụng tốt những kiến thức này vào việc đầu tư sẽ giúp ích cho bạn khá nhiều đấy. Hãy cùng Nguontaichinh.com đi sâu vào bài viết này nhé.
Mục lục
Kiến thức về giá cổ phiếu
Trước hết chúng ta cần phải nắm bắt đầy đủ những kiến thức liên quan đến cổ phiếu. Đây là một trong những kiến thức cơ bản mà những người mới bắt đầu đều phải biết.
Định nghĩa về cổ phiếu
Cổ phiếu được xem là giấy chứng nhận về các khoản tiền mà nhà đầu tư góp vào công ty phát hành. Đây cũng được xem như là một loại tài sản có giá trị cao và có thể quy đổi bằng tiền mặt. Mức độ sinh lời của cổ phiếu sẽ được đảm bảo và nó phụ thuộc vào khả năng sinh lời của doanh nghiệp.
Hiện tại ở Việt Nam đang lưu hành 2 loại cổ phiếu:
- Cổ phiếu thường: Hay còn gọi là cổ phiếu phổ thông được dùng để xác định quyền sở hữu của nhà đầu tư. Người nắm giữ cổ phiếu được gọi là cổ đông có quyền quản lý, kiểm soát công ty, được tham gia vào các cuộc họp hội đồng quản trị cũng như có quyền bỏ phiếu trong những vấn đề lớn.
- Cổ phiếu ưu đãi: Đúng như tên gọi người nắm giữ loại cổ phiếu này sẽ nhận được ưu đãi về cổ tức và có quyền biểu quyết hay được hoàn lại phần tiền đã đóng góp.
Giá cổ phiếu là gì?
Theo như các bạn đã biết cổ phiếu là một loại chứng khoán dùng để xác nhận quyền sở hữu cổ phần của công ty phát hành. Giá cổ phiếu được hiểu là số tiền người mua phải trả cho người bán để sở hữu một cổ phiếu. Mức giá này không có con số nào cụ thể nó phụ thuộc nhiều vào thị trường giữa người mua và người bán.
Giá trị thực của cổ phiếu
Thực tế giá cổ phiếu không phải lúc nào cũng phản ánh đúng và chính xác giá trị của nó. Đã có nhiều trường hợp giá cổ phiếu đã bị định giá cao hơn hoặc thấp hơn so với bình thường. Những nhà đầu tư đã có kinh nghiệm họ sẽ không chỉ nhìn về giá mà còn nhìn về giá trị thực mà nó mang lại, sau khi tìm hiểu và phân tích họ sẽ đưa ra quyết định có nên rót tiền để đầu tư hay không.
Xác định giá trị thực là phần rất quan trọng nó giúp cho các nhà đầu tư xem xét rằng nên mua loại nào tiềm năng có khả năng sinh lời cao. Sau đây là những yếu tố được dùng để xem xét giá trị thực của cổ phiếu:
- Các chỉ số như P/E, P/B, PES,..
- Các khoản thu nhập, lãi hoặc lỗ ròng của doanh nghiệp.
- Báo cáo tài chính của công ty.
- Doanh số bán hàng.
- Những doanh nghiệp khác được xem là đối thủ cạnh tranh.
Thị giá cổ phiếu là gì?
Chắc hẳn đối với nhiều người đây là lần đầu tiên nghe đến thuật ngữ “thị giá cổ phiếu”. Về mặt lý thuyết thị giá cổ phiếu còn được gọi là Stock Price là giá giao dịch khớp lệnh của cổ phiếu ở thời điểm xác định. Thị giá có đặc điểm như có thể bằng, thấp hoặc cao hơn so với giá trị sổ sách của cổ phiếu.
Bên cạnh đó thị giá cổ phiếu còn biến động theo thời gian và sự tác động của các yếu tố như tình hình hoạt động kinh doanh – sản xuất của doanh nghiệp, thị trường, lãi suất,…
So sánh giá cổ phiếu và giá trị doanh nghiệp
Nếu không tìm hiểu kỹ nhiều người sẽ nhầm tưởng rằng giá cổ phiếu chính là giá trị của doanh nghiệp. Tuy vậy nó chỉ đúng trong một số trường hợp và tại một thời điểm nhất định. Các nhà đầu tư cần phải phân biệt rằng hai yếu tố giá trị doanh nghiệp và giá cổ phiếu hoàn toàn khác nhau từ đó đưa ra các quyết định giao dịch chuẩn xác.
Giá của cổ phiếu sẽ phải chịu tác động của quy luật cung cầu, số lượng cổ phiếu được giao dịch trên sàn chứng khoán. Nếu trường hợp số lượng người mua nhiều hơn số cổ phiếu đang có trên sàn thì giá cũng sẽ cao hơn. Trường hợp ngược lại nhu cầu càng người mua càng ít và số lượng cổ phiếu vẫn nhiều sẽ khiến giá bị giảm.
Giá trị doanh nghiệp sẽ không chịu ảnh hưởng bởi số lượng cổ phiếu được phát hành trên thị trường. Nếu tình hình tài chính, lợi nhuận,doanh thu, các khoản nợ trả đúng hạn,.. thì đồng nghĩa giá trị công ty sẽ tăng và ngược lại.
Đối với những nhà đầu tư ngắn hạn thường sẽ chú ý đến giá cổ phiếu trên thị trường từ đó đưa ra những quyết định trong giao dịch. Còn với những nhà đầu tư dài hạn họ sẽ luôn nhìn vào giá trị của doanh nghiệp để đưa ra quyết định có nên đầu tư hay không.
Yếu tố tác động đến giá cổ phiếu
Giá cổ phiếu luôn chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố nên khi có những biến động lên hay xuống nó sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận của các nhà đầu tư. Chính vì vậy các bạn những người đang có ý định đầu tư cần phải tìm hiểu phân tích những yếu tố có thể tác động đến giá cổ phiếu từ đó rút ra kinh nghiệm, giảm thiểu tối đa các rủi ro khi giao dịch.
Thị trường và nền kinh tế
Nền kinh tế là yếu tố ảnh hưởng mạnh mẽ đến giá cổ phiếu, đến nền kinh tế ổn định, tăng trưởng đều sẽ là môi trường thuận lợi để các doanh nghiệp có thể phát triển tốt hơn, mở rộng quy mô sản xuất. Từ đó giá cổ phiếu sẽ tăng, lợi nhuận tăng sẽ đem chia cho các nhà đầu tư.
Ở trường hợp ngược lại, nếu nền kinh tế đang trong trạng thái khủng hoảng, nhiều biến động diễn ra làm cho các doanh nghiệp giảm lợi nhuận, cổ tức và giá cổ phiếu. Trong trường hợp nền kinh tế không ổn định và có nhiều biến động đồng nghĩa với việc đầu tư vào cổ phiếu sẽ ẩn chứa nhiều rủi ro. Các nhà đầu tư cũng có xu hướng chuyển dịch sang mua trái phiếu cũng làm cho giá cổ phiếu giảm.
Quy luật cung cầu
Cũng được xem là một loại hàng hóa và cổ phiếu cũng chịu ảnh hưởng bởi quy luật cung cầu từ đó sẽ ảnh hưởng đến giá. Doanh nghiệp phát hành làm ăn tốt, phát triển mở rộng quy mô sản xuất sẽ thu hút các nhà đầu tư mua cổ phiếu với hy vọng sẽ thu lại lợi nhuận cao. Nhưng nếu công ty làm ăn sa sút, thua lỗ liên tục sẽ tạo nên một tâm lý không tốt với các nhà đầu tư, số cổ phiếu bán ra nhiều sẽ khiến giá giảm mạnh và sẽ mang lại lợi nhuận thấp hơn.
Các công ty, tập đoàn có nguồn vốn lớn sẽ thu hút nhiều quỹ và các nhà đầu tư rót vốn. Việc này sẽ khiến cho giá cổ phiếu sẽ trở nên cao hơn và có khả năng sinh lời gấp đôi, gấp ba thấp. Với các công ty nhỏ có lượng vốn hóa ít sẽ có giá cổ phiếu thấp nhưng đổi lại sẽ có khả năng tăng giá cổ phiếu và sinh lời cao.
Tình hình chính trị
Đây được xem là yếu tố bên ngoài sẽ tác động đến giá cổ phiếu, những thay đổi về tình hình chính trị xã hội như chiến tranh, những sự kiện lớn liên quan đến chính trị. Qua đó những nhà đầu tư sẽ không tham gia đầu tư vào cổ phiếu nên giá sẽ giảm.
Kết quả kinh doanh
Đây là một trong những yếu tố rõ ràng nhất sẽ tác động trực tiếp đến giá cổ phiếu. Nếu công ty đang làm ăn thuận lợi, đang trên đà phát triển thì giá cổ phiếu sẽ tăng mạnh các nhà đầu tư sẽ liên tục rót vốn vào khiến cho giá cổ phiếu tăng chóng mặt. Ngược lại nếu hoạt động kinh doanh không thuận lợi, báo lỗ liên tục, có nợ xấu với ngân hàng sẽ làm mất lòng tin với các nhà đầu tư nên giá cổ phiếu sẽ giảm mạnh.
Những nhà đầu tư chuyên nghiệp họ luôn tập trung, phân tích kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp thông qua các bài báo cáo tài chính hằng năm để đánh giá cổ phiếu đó có đáng để đầu tư hay không. Họ còn cho rằng đây là một trong những yếu tố có tác động lên lên giá cổ phiếu.
Thông tin truyền thông và tâm lý nhà đầu tư
Ở thời đại số hóa mọi thứ đều có ở trên Internet và chỉ cần một cú click chuột bạn có thể biết thế giới hôm nay đang có biến động gì. Đối với các nhà đầu tư nó như con dao hai lưỡi bởi những dự đoán từ chuyên gia, các bài báo cáo tài chính nào cũng có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.
Có thể nói thị trường chứng khoán khá nhạy cảm, chỉ cần có một thông tin gây nhiễu cũng làm cho thị trường chứng khoán chao đảo. Đòi hỏi các nhà đầu tư phải có một tâm lý vững vàng, một cái đầu lạnh để lọc những thông tin chính xác và đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn. Đôi khi chỉ cần có một thông tin tiêu cực không chính xác về một doanh nghiệp nào đó cũng đã làm cho giá cổ phiếu giảm mạnh do các nhà đầu tư ngại rủi ro nên bán tháo cổ phiếu.
Cách định giá cổ phiếu
Như chúng mình đã chia sẻ giá cổ phiếu không phải lúc nào cũng phản ánh đúng giá trị thực tế của nó. Các nhà đầu tư sẽ xem xét yếu tố về thị giá và giá trị thực của cổ phiếu để xem xét có nên đầu tư hay không.
Hiện nay đã có nhiều phương pháp thẩm định như phương phát dựa vào tỉ số P/E, phương pháp dựa vào tỉ số P/B, phương pháp dựa vào chiết khấu cổ tức, phương phát chiết khấu dòng tiền thuần, phương phát chiết khấu dòng tiền thuần vốn chủ sở hữu. Để hiểu rõ hơn chúng ta hãy cùng tìm hiểu từng phương pháp.
Phương pháp P/E
Đây là một trong số các phương pháp định giá cổ phiếu phổ biến ở thời điểm hiện tại chính là phân tích chỉ số P/E của doanh nghiệp. Chỉ số này dựa theo mối tương quan giữa giá thị trường trên mỗi cổ phiếu với lợi nhuận sau thuế trong một năm để xác định biên độ P/E cao hay thấp. Từ đó các nhà đầu tư sẽ đưa ra những quyết định phù hợp.
Tỷ lệ P/E được hiểu là Price to Earning, được tính theo cách lấy giá cổ phiếu trên thị trường đem chia cho lợi nhuận sau thuế của mỗi cổ phiếu (EPS) của doanh nghiệp trong cùng năm. Theo cách dễ hiểu thì khi áp dụng phương pháp P/E cho ra tỷ lệ càng thấp thì lợi nhuận khi đầu tư vào doanh nghiệp đó càng cao, thời gian thu hồi vốn cũng rút ngắn lại.
Phương pháp P/B
Phương pháp định giá cổ phiếu theo chỉ số P/B, có nghĩa là dùng để so sánh giá cổ phiếu (Price) với giá trị sổ sách của cổ phiếu đó (Book value ratio). Cũng giống với phương pháp P/E, nếu chỉ số P/B càng thấp thì cổ phiếu đó đang được định dạng thấp và ngược lại.
Tuy nhiên khi sử dụng phương pháp này sẽ có những hạn chế nhất định do chỉ đánh giá được biến động dựa trên tổng số lượng tài sản mà công ty đang sở hữu. Trong khi thực tế còn phải dựa vào những tài sản vô hình như thương hiệu, uy tín, thị phần,…của công ty sở hữu.
Phương pháp P/S
Là chỉ số được dùng để đo lường giá cổ phiếu trên doanh thu mỗi cổ phần (Price/Sales per Share). Cũng có nét tương đồng giống 2 chỉ số P/E, P/B thì chỉ số P/S và cổ phiếu định giá sẽ tỉ lệ thuận với nhau.
Phương pháp chiết khấu cổ tức
Phương pháp này dùng dòng cổ tức phân tích nên giá trị tính ra sẽ là giá trị doanh nghiệp với chủ sở hữu (cổ tức thuộc về chủ sở hữu). Các nhà đầu tư rót vốn vào để mua cổ phiếu là nhằm có nguồn thu nhập dài hạn, bao gồm cổ tức và tiền lãi hòa vốn khi chuyển nhượng cổ phiếu.
Trường hợp nhà đầu từ muốn giữ trong tay cổ phiếu mãi mãi thì giá trị của doanh nghiệp được đo bằng giá trị hiện tại của tất cả các cổ tức thu được trong tương lai hay có thể được xác định bằng tổng giá trị của các cổ phiếu mà doanh nghiệp đang lưu hành.
Phương pháp chiết khấu dòng tiền thuần
Phương pháp chiết khấu dòng tiền thuần hay còn được viết tắt là FCFF là tổng lượng tiền thu nhập của các đối tượng có quyền lợi trong doanh nghiệp gồm chủ nợ, chủ sở hữu đã bao gồm các cổ đông. Dòng tiền FCFF nó lên đây là dòng tiền sau thuế từ các hoạt động kinh doanh được chia cho chủ nợ và chủ sở hữu doanh nghiệp, tuy nhiên không tính đến cơ cấu nguồn vốn doanh nghiệp.
Phương pháp chiết khấu dòng tiền thuần vốn chủ sở hữu
Phương pháp chiết khấu dòng tiền thuần vốn chủ sở hữu được viết tắt FCFE là tổng dòng tiền thu nhập sau thuế của chủ sở hữu doanh nghiệp. Dòng tiền này nói lên đây là lượng tiền sau thuế từ các hoạt động kinh doanh được phân phối cho chủ sở hữu doanh nghiệp, đã hoàn trả cả vốn lẫn lãi cho chủ nợ, chi trả cho các dự án đầu tư và thay đổi nhu cầu vốn lưu động.
Hướng dẫn cách xem bảng giá cổ phiếu
Đây có lẽ là phần sẽ giúp bạn có thể hiểu hơn về những thông số, ký hiệu trên bảng giá cổ phiếu. Nếu hiểu rõ bạn sẽ có thể dễ dàng nắm bắt được giá cả của cổ phiếu trên thị trường và đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn.
Bạn có thể xem trực tiếp trên sàn chứng khoán hoặc qua các ứng dụng trên điện thoại, website. Đầu tiên bạn phải truy cập vào phần mềm giao dịch chứng khoán mà bạn đã đăng ký tài khoản trước đó. Tiếp theo nhập mã CK của công ty phát hành cổ phiếu trong phần “Nhập mã chứng khoán” sau đó màn hình sẽ hiện lên các dữ liệu:
- Giá tham chiếu: Hay còn hiển thị là Giá TC có màu vàng, nghĩa là mức giá đóng cửa phiên giao dịch gần nhất trước đó.
- Giá trần: Có màu tím là mức giá cao nhất mà bạn có thể mua.
- Giá sàn: Có màu xanh lam là mức giá thấp nhất mà bạn có thể mua.
- Cột KL – Tổng khối lượng: Là tổng khối lượng cổ phiếu đã giao dịch trong ngày. Với số liệu này bạn có thể đánh giá mức độ thanh khoản của cổ phiếu đó.
- Cột giá: Bạn nên chú ý đến “cột giá cao nhất”, “giá thấp” nhất và “giá TB”.
- Cột dư mua/ dư bán: Sẽ mô tả số lượng cổ phiếu đang chờ khớp.
Chắc hẳn nếu các bạn đọc hết bài viết này đã có thể tích lũy được những kiến thức cơ bản nền tảng nhất về về giá cổ phiếu và các yếu tố tác động đến giá cổ phiếu. Mong các bạn có thể áp dụng những kiến thức cơ bản này một cách hiệu quả, chúc các bạn có thật nhiều may mắn và thành công trong sự nghiệp đầu tư cổ phiếu. Nếu có muốn được tư vấn kỹ hơn hay giải đáp các thắc mắc hãy liên hệ với chúng mình trên website Nguontaichinh.com nhé.
Chuyên viên tư vấn tài chính chứng khoán với hơn 7 năm kinh nghiệm. Mục tiêu chia sẻ kiến thức cùng mọi người tạo ra thu nhập ổn định trong tương lai.
