Định giá cổ phiếu là một bước vô cùng quan trọng trong quy trình đầu tư chứng khoán vì nó sẽ giúp cho nhà đầu tư mang về lợi nhuận cao. Tuy nhiên, việc đánh giá với các nhà đầu tư không dễ dàng.
Trong bài viết này nguontaichinh.com sẽ hướng dẫn cách định giá cổ phiếu chi tiết nhất cho bạn. Hãy tự học và thử áp dụng ngay các công thức định giá cổ phiếu sau đây để giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt và hợp lý mở ra cơ hội đầu tư tốt nhất nhé!
Mục lục
Khái niệm về giá cổ phiếu
Cổ phiếu là một sản phẩm có nhiều giá trị khác nhau. Để tránh hiểu lầm dẫn đến sai lầm và đầu tư không tốt, chúng ta hãy cùng tìm hiểu và xác định trước. Hãy chắc chắn rằng bạn hiểu những khái niệm này nha!
Mệnh giá
Mệnh giá của cổ phiếu là giá trị giấy tờ của cổ phiếu đó. Ví dụ, một công ty có vốn pháp định là 7 tỷ đồng, số lượng cổ phiếu đăng ký phát hành là 1.000 cổ phiếu. Do đó, có thể giả định mệnh giá mỗi cổ phiếu của công ty này tương đương 7 triệu đồng.
Trên thực tế, mệnh giá cổ phiếu ít có giá trị kinh tế, chỉ có mệnh giá được sử dụng trong giao dịch và trao đổi. Tuy nhiên, chúng ta vẫn chưa hiểu rõ về khái niệm này tránh nhầm lẫn khi đọc tài liệu cũng như nghiên cứu đầu tư trên thị trường chứng khoán.
Thị giá
Thị giá là từ được viết tắt của giá thị trường – market price được hiểu là giá trị của một loại cổ phiếu đang được giao dịch trên thị trường tại một thời điểm nhất định, đó là lý do tại sao các loại cổ phiếu được mua đi bán lại trên thị trường khi chúng được giao dịch. Do đó, giá trị cổ phiếu trên thị trường cũng tăng giảm tùy theo từng thời kỳ và sự phát triển của công ty.
Thư giá
Thư giá là giá trị của cổ phiếu được ghi trên sổ sách kế toán. Thư giá thường được các nhà đầu tư sử dụng để đánh giá vị thế vốn của một công ty. Khi nói đến đầu tư và mua bán cổ phiếu, giá chào bán là một thuật ngữ tương đối ít được nhắc đến, đó là lý do tại sao nhiều nhà đầu tư nghiệp dư chưa bao giờ nghe đến thuật ngữ này.
Giá trị nội tại
Giá trị nội tại của cổ phiếu cũng có nghĩa là giá trị thực, thuật ngữ này có nghĩa là giá trị nội tại, giá trị bên trong của tờ cổ phiếu, giá trị này không phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài của thị trường, cũng không phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài của thị trường. Khi định giá cổ phiếu, nhà đầu tư so sánh và cân nhắc khoản đầu tư dựa trên giá trị nội tại của từng loại cổ phiếu.
Tại sao cần định giá cổ phiếu
Định giá cổ phiếu giúp nhà đầu tư xác định giá trị thực của cổ phiếu bằng công thức, cao hay thấp. Từ đó, nhà đầu tư có thể quyết định mua hay không mua cổ phiếu đó. Khi bạn bắt đầu kinh doanh cổ phiếu thì việc định giá là một yếu tố vô cùng quan trọng. Khả năng đưa ra quyết định mua và bán cổ phiếu vào đúng thời điểm và tăng lợi nhuận. Bởi vì nếu bạn không thể bán cổ phiếu với giá cao hơn hoặc bằng giá trị thực của nó, cổ phiếu được cho là kém thanh khoản.
5 bước khi định giá cổ phiếu doanh nghiệp
Sau đây chúng tôi sẽ hướng dẫn 5 bước cơ bản cách giao dịch cổ phiếu cho nhà đầu tư mới:
- Bước 1: Trước khi đưa ra quyết định, nhà đầu tư cần hiểu rõ ngành nghề kinh doanh và lĩnh vực mà công ty hoạt động.
- Bước 2: Tính toán và ước tính kết quả hoạt động kinh doanh trong quá khứ.
- Bước 3: Chọn một phương pháp định giá thích hợp bằng cách sử dụng các công thức và chỉ số khác nhau.
- Bước 4: Lập các ước tính cụ thể cho ba trường hợp đầu tư ban đầu:
#Base: Kịch bản cơ sở.
#Conservative: Kịch bản thận trọng.
# Worst: Tình huống tồi tệ nhất.
- Bước 5: Phân tích kết quả đầu tư dựa trên 3 kịch bản ước tính ở Bước 4.
Phương pháp định giá cổ phiếu
Định giá theo chiết khấu dòng tiền
Giá trị nội tại của bất kỳ công ty nào được xác định bởi dòng tiền vào và ra của nó. Điều này cho phép chúng tôi dựa vào việc xác định một phần giá cổ phiếu của công ty. Định giá cổ phiếu theo chiết khấu dòng tiền, chúng ta có công thức:
PV = FV / (1 + r) ^ n
Trong đó:
- r là lãi suất chiết khấu và n là số năm đầu tư.
- PV được viết tắt từ Present Value có nghĩa là giá trị hiện tại của cổ phiếu.
Dòng tiền là phương pháp định giá cổ phiếu cơ bản và phổ biến nhất được nhiều người sử dụng. Đây là phương pháp đánh giá cơ bản và đầu tiên mà bạn nên biết. Tuy nhiên, công thức này thường nhỏ hơn và được các nhà đầu tư lớn sử dụng vì kết quả chỉ mang tính chất tham khảo chung và không thể hiện chính xác giá trị thực của cổ phiếu.
Định giá theo chiết khấu cổ tức
Phương pháp chiết khấu cổ tức (lợi tức cổ tức) thường được tính bằng tỷ lệ cổ tức tiền mặt trả cho giá cổ phiếu. Phương pháp đánh giá cổ phiếu này tương đối đơn giản và phù hợp với các nhà đầu tư. Bởi vì khi một công ty trả cổ tức 20% / năm, nghĩa là họ đang trả 20% giá trị thực tế (mệnh giá) của cổ phiếu đó.
Phương pháp tính:
Khấu trừ cổ tức = cổ tức hoặc tiền mặt / giá thị trường
Ví dụ: Một cổ phiếu mệnh giá 30.000 đồng, cổ tức 20% là 6.000 đồng và cổ tức 10% là 3.000 đồng.
Định giá bằng phương pháp P/E
Các nhà đầu tư thường sử dụng phương pháp tỷ lệ giá trên thu nhập (P/E – Price to Earning ratio) để đánh giá mối quan hệ giữa giá thị trường của cổ phiếu (giá cả) và thu nhập của cổ phiếu (EPS). Có thể hiểu đơn giản rằng phương pháp này cho nhà đầu tư thấy số tiền cần phải bỏ ra để thu được một đô la lợi nhuận từ cổ phiếu. Tại thời điểm này, P / E thấp, điều này có nghĩa là giá cổ phiếu này rẻ, trong khi P/E cao có nghĩa là cổ phiếu này cao.
Phương pháp tính:
P/E = Giá thị trường (Price Giá) / Thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS)
Ví dụ: Thu nhập / cổ phiếu Vinamilk (VNM) trong 12 tháng qua tức EPS là: 5.540 đồng / cổ phiếu. Vào ngày 7 tháng 12 năm 2018, VNM đang có giá 133.900 đồng/cổ phiếu. Khi đó, VNM đang giao dịch với tỷ lệ P/E là 133.900 / 5.540 = 24.17 lần.
Định giá bằng phương pháp P/B
Các nhà đầu tư thường sử dụng phương pháp P/B (Price to Book ratio) để so sánh giá hiện tại của cổ phiếu và giá trị ghi sổ của nó. Khi thị giá của cổ phiếu cao hơn giá trị sổ sách chứng tỏ công ty này có vòng quay tài sản cao.
Phương pháp tính:
P/B = Giá hiện tại của cổ phiếu / (Tổng giá trị tài sản – Giá trị tài sản vô hình – Nợ phải trả)
Ví dụ: Giá thị trường của VNM là 134.900/cổ phiếu và giá trị sổ sách là 14.620/cổ phiếu, điều này sẽ dẫn đến hệ số P/B là 134.900/14.620 = 9.22
Định giá theo phương pháp PEG
Tỷ số PEG đại diện cho một công thức tối ưu và được cải tiến của công thức P / E. Tỷ số P / E chỉ thể hiện bản chất tĩnh của doanh nghiệp, trong khi tỷ lệ PEG phản ánh cả bản chất động của doanh nghiệp và công ty được định giá.
Công thức PEG được đưa ra như sau:
PEG = PE/G
Trong đó:
- PE là chỉ số P/EG
- G là tốc độ tăng trưởng của cổ phiếu (%)
Từ cách tính này ta có thể kết luận: Nếu chỉ số PEG của cổ phiếu bằng 1 thì giá cổ phiếu bằng giá trị thực của nó, nếu PEG> 1, nghĩa là giá hiện tại của cổ phiếu cao hơn giá trị thực. Với PEG andlt; 1 khi giá cổ phiếu thấp hơn giá trị thực của nó. Ngoài ra khi định giá bằng công thức này, có trường hợp chỉ số PEG âm xảy ra do chỉ số G âm. Tại thời điểm này, định giá của công ty chưa ổn định và đang gặp khó khăn tạm thời. Vì vậy nếu G âm thì không nên xét G ở hiện tại mà nên xét G về lâu dài, 3 đến 10 năm sau.
Định giá theo phương pháp P/S
Các nhà đầu tư thường sử dụng phương pháp P/S cho các công ty thua lỗ hoặc các công ty có thu nhập hàng năm không ổn định. Tỷ lệ P/S là viết tắt của giá mỗi cổ phiếu.
Phương pháp tính:
P/S = Giá cổ phiếu/Thu nhập trên mỗi cổ phiếu
Hiện nay các công ty đại chúng trên một số trang web của sàn giao dịch chứng khoán cũng tính toán tỷ lệ P/S được công ty chứng khoán tính sẵn để trợ giúp nhà đầu tư và đính kèm thông tin cùng với từng loại hành động. Vì vậy, nếu hiểu rõ và sử dụng được phương pháp này sẽ rất thuận lợi cho bạn khi mua bán và đầu tư cổ phiếu.
P/S là một trong những phương pháp cơ bản để xác định giá cổ phiếu. Nó cũng là cơ sở cho một số công thức đánh giá chi tiết khác. Vì vậy nếu bạn mới tham gia đầu tư chứng khoán thì đây là một trong những phương pháp định giá bạn cần biết đầu tiên.
Định giá bằng phương pháp EV/EBIT
Đây là phương pháp định giá ít được sử dụng khi định giá cổ phiếu trên thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, có rất nhiều nhà đầu tư nổi tiếng trên thế giới yêu thích phương pháp định giá này và sử dụng nó thường xuyên.
Công thức định giá cổ phiếu = EV / EBIT
Trong đó:
- EV là giá trị của công ty (bằng Vốn hóa thị trường + Tổng nợ – Tiền mặt)
- EBIT là thu nhập trước thuế + chi phí lãi vay.
Công thức này có thể giúp bạn đánh giá và so sánh giá trị cổ phiếu của các công ty trong cùng ngành và phân khúc. Thường là EV/EBIT<10 được coi là một chỉ số tốt. Tuy nhiên, để có những đánh giá và so sánh khách quan nhất có thể, bạn cũng nên quan tâm đến yếu tố tiếng ồn môi trường.
Ví dụ: Một cổ phiếu chỉ có EV/EBIT. Khi lượng hàng tồn kho này thấp do các yếu tố gây gián đoạn, trong nhiều trường hợp, hàng tồn kho này vẫn được coi là có tiềm năng đầu tư cao.
Định giá bằng phương pháp Benjamin Graham
Khác với các phương pháp trước đây, phương pháp định giá cổ phiếu này hiện nay không được nhiều người sử dụng. Tuy nhiên trên thực tế, các chuyên gia trong ngành cho rằng đây là một phương pháp rất chính xác.
Phương pháp tính: Giá trị = Tổng EPS trong 12 tháng x (8,5 + 2g)
Trong đó:
- Hằng số 8,5 thể hiện P/E của công ty, con số này không thay đổi.
- Chỉ số g là tỷ lệ tăng trưởng thu nhập dài hạn của công ty.
Định giá cổ phiếu kết hợp cổ tức và tốc độ tăng trưởng
Đây là công thức được sử dụng bởi Peter Lynch và John Neff – hai nhà đầu tư vĩ đại và rất thành công khi đầu tư vào cổ phiếu.
Phương pháp tính: (R + G) / PE> 1.
Trong đó:
- R là Tỷ suất cổ tức (%)
- G là tốc độ tăng trưởng dài hạn (%)
- PE là P / E của cổ phiếu.
Bạn có thể sử dụng công thức này để định giá cá nhân cho từng cổ phiếu. Từ đó, xác định rủi ro hoặc phần thưởng của việc sở hữu cổ phiếu đó. Sử dụng công thức định giá cổ phiếu này, kết hợp cổ tức và tăng trưởng. Điều này đòi hỏi một số kinh nghiệm với các công thức cơ bản ở trên. Vì vậy, nếu bạn là một nhà đầu tư mới, hãy tìm hiểu các công thức được liệt kê ở trên trước! Khi đã có kinh nghiệm định giá cổ phiếu, bạn sẽ dễ dàng linh hoạt lựa chọn bất kỳ công thức nào phù hợp với mình khi định giá bất kỳ loại cổ phiếu nào.
Qua bài viết trên, chúng tôi đã hướng dẫn cách định giá cổ phiếu chi tiết nhất. Hy vọng bạn có thêm nhiều kiến thức về cổ phiếu và có thể biết được định giá như thế nào và tầm quan trọng của nó. Từ đó có thể đầu tư một cách khôn ngoan và hiệu quả, bạn phải phân tích kỹ lưỡng và xác định giá trị thực của một cổ phiếu trước khi quyết định giao dịch. Nếu bạn không đủ kinh nghiệm để phân tích giá trị của một cổ phiếu bằng các phương pháp trên, bạn nên cân nhắc đầu tư vào quỹ mở từ các công ty quản lý.
Chuyên viên tư vấn tài chính chứng khoán với hơn 7 năm kinh nghiệm. Mục tiêu chia sẻ kiến thức cùng mọi người tạo ra thu nhập ổn định trong tương lai.
