YOY là chỉ số rất quen thuộc với các nhà đầu tư. Chỉ số này được dùng để so sánh kết quả tài chính trong cùng một khoản thời gian. Chỉ số YOY được sử dụng trong lĩnh vực như tài chính, chứng khoán.
Để hiểu rõ hơn về chỉ số YOY là gì và tại sao cần phải tính chỉ số YOY. Tại bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp khái niệm, công thức tính, ưu nhược điểm. Tại mục phân tích cơ bản, hãy cùng Nguontaichinh.com khám phá bài viết này nhé!
Mục lục
YOY là gì?
YOY được viết tắt của cụm từ Year Over Year. Chỉ số YOY được dùng để so sánh các kết quả tài chính của một công ty, doanh nghiệp hay với phạm vi rộng hơn là toàn bộ nền kinh thế trong cùng một khoản thời gian nhất định.
Ở thời điểm hiện tại, YOY được sử dụng ở hầu hết các lĩnh vực nhưng được dùng nhiều nhất trong lĩnh vực tài chính chứng khoán. Việc hiểu rõ YOY giúp bạn biết được sự tăng trưởng hay đi xuống của công ty, tổ chức hay một quốc gia.
Đặc trưng của chỉ số YOY
Chỉ số YOY phản ánh hiệu suất tài chính của một công ty đang được cải thiện, giữ nguyên hay đang có xấu đi. Cụ thể trong báo cáo tài chính, bạn có thể dễ dàng nhận ra doanh thu trong quý 3 của doanh nghiệp đang thay đổi như thế nào dựa trên việc tính toán và so sánh YOY trong 3 năm gần nhất.
Việc so sánh YOY là một cách thông dụng và hiệu quả để đánh giá hiệu quả tài chính của một công ty và hiệu quả đầu tư. Bất kỳ sự kiện nào có thể đo lượng được lặp lại mỗi năm có thể so sánh trên cơ sở tính toán YOY. Chỉ số YOY được sử dụng để so sánh sự tăng trưởng theo năm, quý hoặc tháng.
Ý nghĩa của chỉ số YOY (Year over Year)
Như đã chia sẻ chỉ số YOY là chỉ số được sử dụng nhiều nhất trong lĩnh vực tài chính, chứng khoán bởi nó mang lại nhiều ý nghĩa cho các nhà đầu tư. Cụ thể:
- Việc so sánh YOY qua các năm giúp nhà đầu tư nắm bắt được tình hình kinh doanh của công ty ở thời điểm hiện tại đang tăng lên hay giảm xuống.
- Trong phân tích cơ bản, việc phân tích chỉ số YOY giúp các nhà đầu tư so sánh được kết quả tình hình hoạt động kinh doanh của công ty giữa 2 tháng cùng kỳ, 2 năm cùng kỳ hoặc giữa các tháng hoặc các năm với nhau.
- Trong quá trình phân tích và tính toán YOY, các nhà đầu tư cũng đánh giá hiệu quả quá trình đầu tư của công ty. Từ đó đánh giá được tiềm năng phát triển của công ty đó trong tương lai.
Tóm lại, chỉ số Year Over Year là chỉ số quan trọng. Nó giúp nhà đầu tư đánh giá hiệu quả của quá trình đầu tư kinh doanh theo tháng, quý hoặc năm. Từ đó nhà đầu tư có thể căn cứ vào đó và đưa ra quyết định có nên tiếp tục đầu tư hay không.
Cách tính YOY mới nhất
Để tính YOY chúng ta làm theo các bước:
- Bước 1: Lấy doanh thu năm hiện tại trừ đi doanh thu năm trước cùng thời điểm để thấy được sự chênh lệch.
- Bước 2: Tính tốc độ tăng trưởng của năm nay bằng cách lấy chênh lệch lợi nhuận đem chia cho doanh thu năm ngoái.
- Bước 3: Chuyển kết quả tính ở bước 2 về dạng phần trăm (%) vậy là chúng ta đã có chỉ số YOY.
Ví dụ vào tháng 3 năm 2021 doanh thu của công ty T là 200 tỷ đồng. Cùng kỳ tháng 3 năm 2018 là 150 tỷ đồng. Từ đó chúng ta dễ dàng nhận ra công ty đang tăng trưởng với doanh thu chênh lệch 50 tỷ đồng.
Chúng ta có công thức tính chỉ số YOY là 50/150 =0.33 sau đó lấy 0.33×100% = 33%.
Vì sao phải cần tính YOY
- Chỉ số Year Over Year giúp các nhà đầu tư, nhà quản trị tính chính xác hiệu suất hoạt động của một công ty, doanh nghiệp. Trong quá trình tính toán đã loại bỏ đi sự tác động của các yếu tố khách quan, yếu tố thời vụ làm ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh.
- Để biết được kết quả hoạt động kinh doanh của công ty hay doanh nghiệp có tốt hay không sẽ được phản ánh qua 3 yếu tố gồm doanh thu, lợi nhuận, chỉ số tài chính. Các yếu tố này thay đổi theo từng chu kỳ, mùa vụ, cũng có mùa cao điểm và mùa thấp điểm.
- Việc so sánh YOY trong cùng một khoản thời gian sẽ giúp bạn đưa ra được những hoạch định kế hoạch, hướng đi đúng đắn trong tương lai. Đồng thời việc này cũng giảm đi sự ảnh hưởng của yếu tố mùa vụ.
Ưu điểm và hạn chế của chỉ số YOY
Cũng giống như các chỉ số khác chỉ số YOY cũng có nhiều ưu điểm và những hạn chế. Sau đây chúng ta hãy cùng tìm hiểu ưu điểm và hạn chế của YOY nhé!
Ưu điểm
- Chỉ số YOY dễ tính toán: Bạn có thể tính nhẩm một cách dễ dàng hoặc sử dụng máy tính cầm tay.
- Khi so sánh YOY, chúng ta bỏ qua sự tác động của yếu tố thời vụ để mang lại sự khách quan nhất.
- YOY rút ngắn quá trình phân tích, chỉ so sánh kết quả ròng. Khi tính chỉ số này, bạn không cần phải quan tâm đến những biến động, quá trình mà cần chú trọng đến kết quả.
Hạn chế
- Lượng thông tin mà YOY mang lại còn hạn chế, bạn chỉ biết được kết quả, mức độ tăng trưởng của các số liệu. Vậy nên sẽ không thấy được những biến động, rủi ro phát sinh trong quá trình này.
- Mọi so sánh đều vô nghĩa khi công ty có kết quả tăng trưởng âm.
- Kết quả quan sát trong khoản thời gian nhất định, nó cung cấp quá nhiều ý nghĩa khi xu hướng được quan sát chỉ trong một giai đoạn tính toán.
- Khi tính toán và so sánh YOY theo từng năm, bạn đã bỏ qua những biến động số liệu theo từng tháng và không biết đã có những vấn đề gì đã phát sinh trong giai đoạn đó.
Qua bài viết này, các bạn đã có thể hiểu được chỉ số YOY là gì và nắm bắt được đặc điểm của chỉ số YOY. Hy vọng bài viết này sẽ mang lại những kiến thức, thông tin thật hữu ích dành cho các bạn.
Nguontaichinh.com liên tục cập nhập những định nghĩa, kiến thức về các chỉ số như chỉ số Nim, ROA, ROE,… Trong quá trình tìm hiểu nếu có thắc mắc hãy liên hệ với chúng mình để được giải đáp nhé!
Chuyên viên tư vấn tài chính chứng khoán với hơn 7 năm kinh nghiệm. Mục tiêu chia sẻ kiến thức cùng mọi người tạo ra thu nhập ổn định trong tương lai.
