Chính vì nhờ các chỉ số kinh tế mà các nhà đầu tư có thể đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp một cách dễ dàng và tiện lợi. Trong đó chỉ số ROA cũng là chỉ số được đa số nhà đầu tư tin tưởng để đánh giá mức độ sinh lời của một doanh nghiệp so với số tài sản mà họ có. Bên cạnh đó có những lợi ích mà chỉ số này mang lại nên có thể đánh giá đây là một chỉ số quan trọng.
Bạn có đang tò mò rằng chỉ số ROA này là gì hay không, những ý nghĩa mà nó mang lại hay cách tính ROA là như thế nào trong chứng khoán. Sẽ thật thiếu sót nếu bạn bỏ qua bài viết này, bởi vì Nguontachinh.com đã tổng hợp hầu như đầy đủ nhất những điều mà bạn cần biết về ROA.
Mục lục
Chỉ số ROA là gì?

ROA được viết tắt của Return Of total Asset hay còn gọi là tỷ suất lợi nhuận trên tài sản, chỉ số này giúp bạn biết một công ty có thể tạo ra bao nhiêu lợi nhuận so với giá trị tài sản mà họ có . Tài sản được nhắc đến ở đây chính là bao gồm tất cả các nguồn lực mà công ty sở hữu hoặc kiểm soát để tạo ra giá trị kinh doanh.
Nói chung chỉ số này giúp các doanh nghiệp đánh giá được mức độ hiệu quả trong việc sử dụng tài sản của công ty và giúp các nhà đầu tư có thể chọn được cổ phiếu có tiềm năng để đầu tư
Ý nghĩa chỉ số ROA

Các nhà quản lý doanh nghiệp sẽ thường dựa vào những chỉ số này để biết chính xác số vốn ban đầu được bỏ ra để kinh doanh và lợi nhuận mang về là bao nhiêu. Và dĩ nhiên chỉ số này còn có ý nghĩa rất quan trọng đối với doanh nghiệp, các nhà đầu tư và ngân hàng cho vay
Đối với doanh nghiệp
- Chỉ số ROA sẽ phản ánh rằng doanh nghiệp đó có hoạt động hiệu quả không. Với chỉ số này các nhà quản lý doanh nghiệp sẽ tính được lợi nhuận từ nguồn vốn mà mình đã bỏ ra là bao nhiêu. Ví dụ có công ty Z sở hữu hệ số ROA là 10% trong năm 2021, điều này tương ứng với nếu có 2 tỷ đồng tài sản thì công ty sẽ thu lại 2 trăm triệu tiền lời. Chỉ số ROA càng cao thì chứng tỏ doanh nghiệp sử dụng tài sản càng hiệu quả.
- ROA đóng vai trò là yếu tố cơ sở để công ty đưa ra quyết định kinh doanh. Bằng cách đem so sánh chỉ số ROA với các thời kỳ hoặc đem so sánh với chỉ số ROA của các công ty cùng lĩnh vực. Nếu chỉ số ROA cao thì chiến lược kinh doanh đó sẽ tiếp tục được duy trì còn ngược lại chỉ số ROA thấp thì các ban lãnh đạo cần có sự thay đổi trong kế hoạch kinh doanh.
Đối với nhà đầu tư
- Đối với các nhà đầu tư thì chỉ số RO là rất quan trọng vì chỉ số này có thể giúp họ chọn được cổ phiếu tốt để đầu tư. Những doanh nghiệp nào có chỉ số ROA cao hơn so với những doanh nghiệp cùng ngành sẽ có được sự chú ý, quan tâm của nhà đầu tư bởi vì có khả năng sinh lời tốt.
- Dù vậy cũng đồng nghĩa với giá cổ phiếu của công ty sẽ cao hơn, các nhà đầu tư cũng nên so sánh chỉ số ROA của công ty với các thời kỳ để xem rằng công ty có thực sự hoạt động tốt hay không.
Đối với ngân hàng cho vay
Chỉ số ROA cho cái nhìn tổng quát hơn về tình hình tài chính của một doanh nghiệp. Ngân hàng sẽ dựa vào đó để đánh giá tình hình kinh doanh từ đó sẽ đưa ra quyết định nên cho doanh nghiệp đó vay vốn hay không.
Cách tính chỉ số ROA
Chỉ cần áp dụng đúng công thức là bạn có thể tính được chỉ số ROA.
Trong đó:
- ROA: Tỷ suất lợi nhuận trên tài sản (%)
- Lợi nhuận sau thuế (Lợi nhuận ròng): Doanh thu đã trừ đi các chi phí
- Tổng tài sản là vốn chủ sở hữu và vốn vay nợ cộng lại
Cách sử dụng chỉ số ROA trong chứng khoán

Trước khi các nhà đầu tư đưa ra những quyết định nên đầu tư vào cổ phiếu của một công ty nào đó có thể sử dụng chỉ số ROA để đánh giá doanh nghiệp. Việc đánh giá sẽ dựa vào các yếu tố sau:
- Lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp: Thông thường cơ cấu tài sản của các lĩnh vực khác nhau sẽ khác nhau cụ thể với những công ty trong lĩnh vực công nghiệp năng như sắt, thép, xi măng,.. sẽ cần nhiều tài sản cố định lớn hơn. Vì vậy sẽ cho ra chỉ số ROA thấp. Còn với những công ty lĩnh vực dịch vụ hoặc công nghệ thông tin,.. không cần quá nhiều tài sản cố định nên chỉ số ROA sẽ cao hơn. Vậy nên để so sánh ROA các công ty nên so các công ty cùng ngành, lĩnh vực với nhau để đưa ra những nhận định, đánh giá chính xác nhất.
- ROA trung bình của ngành: Sử dụng ROA trung bình của ngành để lựa chọn được những cổ phiếu với giá tốt. Một doanh nghiệp sở hữu chỉ số ROA lớn hơn so với trung bình ngành sẽ cho thấy sự hiệu quả trong việc sử dụng tài sản so với các đối thủ khác.
- ROA của doanh nghiệp ở quá khứ: Việc đem so sánh chỉ số ROA của chính doanh nghiệp trong quá khứ là điều nên làm. Có các trường hợp như chỉ số ROA của doanh nghiệp hiện tại cao hơn so với trung bình ngành nhưng trong quá khứ lại xuống thấp. Việc đầu tư vào các doanh nghiệp như vậy cũng ẩn chứa nhiều rủi ro. Nhưng nếu chỉ số ROA tăng trưởng đều qua từng năm và có dấu hiệu tăng lên so với trung bình ngành thì đây là một tín hiệu đáng mừng để các công ty có thể lựa chọn cổ phiếu tốt.
- Chỉ số ROA bao nhiêu được xem là tốt? Tất nhiên đây là điều mà không chỉ các nhà đầu tư mà các nhà quản lý doanh nghiệp cũng muốn biết. Theo tiêu chuẩn quốc tế thì chỉ số ROA của một doanh nghiệp đạt chuẩn có đủ năng lực tài chính phải lớn hơn 7.5%. Dù vậy không có con số nào chính xác ROA bao nhiêu là tốt.
Các doanh nghiệp cần có thời gian dài để xem xét, tốt nhất là 3 năm trở lên để đưa ra những đánh giá khách quan. Nếu doanh nghiệp có thể duy trì ROA lớn hơn hoặc bằng 10% ít nhất 3 năm thì mới được đánh giá là hiệu quả trong việc kinh doanh. Doanh nghiệp sử dụng tài sản hiệu quả thì ROA sẽ tăng lên.
Bên cạnh đó cũng cần phụ thuộc vào các yếu tốt trước khi đánh giá chỉ số ROA bao nhiêu là tốt. Cụ thể bạn cần phải biết lĩnh vực mà doanh nghiệp đó hoạt động, so sánh ROA với các đối thủ cùng ngành và so sánh chỉ số ROA của chính doanh nghiệp đó với kết quả trong quá khứ.
Ưu, nhược điểm của chỉ số ROA

Tất nhiên không có chỉ số nào được coi là hoàn hảo toàn diện sẽ có ưu và nhược điểm mà bạn cần lưu ý khi sử dụng chỉ số ROA.
Ưu điểm
- Việc áp dụng công thức để tính chỉ số ROA rất đơn giản, dễ sử dụng thường được các nhà đầu tư mới áp dụng để phân tích cổ phiếu.
- Có thể được dùng để đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, bộ máy vận hành có tốt không.
Nhược điểm
- Chỉ số ROA không phản ánh hết những khía cạnh khác của doanh nghiệp. Để chính xác hơn bạn cần áp dụng thêm các chỉ số khác để có cái nhìn bao quát.
- Sẽ không mang lại ý nghĩa gì nếu bạn đi so sánh chỉ số ROA với công ty khác ngành. Ví dụ bạn đem so sánh chỉ số ROA của một công ty tài chính ngân hàng hay công ty bảo hiểm thì chỉ số ROA trên 2% đã được xem là hiệu quả. Nhưng đối với những ngành công nghiệp nặng thì chỉ số này phải trên 10% thì mới được xem là tốt.
- Việc lợi nhuận của doanh nghiệp thường xuyên biến động, vì vậy tính ROA trong thời gian ngắn sẽ không mang lại hiệu quả. Để độ chính xác được cao hơn bạn nên tính ROA trong thời gian dài.
- Lấy lợi nhuận làm chỉ tiêu các công ty sẽ lợi dụng điều đó để sử dụng phương pháp kế toán để cắt giảm hoặc thổi phồng vì lợi ích riêng. Vì điều này nên ROA có thể không đem lại sự chính xác.
Mối quan hệ giữa ROA, ROE
So với ROA thì các nhà đầu tư sẽ chú trọng đến chỉ số ROE hơn vì nó phản ánh trực tiếp mối quan hệ giữa nguồn vốn được bỏ ra và nguồn lợi nhuận thu vào. Tuy vậy sẽ thật đáng lo ngại nếu chỉ số ROE cao còn chỉ số ROA thấp nó sẽ nói lên khả năng sử dụng nợ của một doanh nghiệp được tính theo công thức:
ROE= Lợi nhuận ròng / Vốn chủ sở hữu
ROE = (Lợi nhuận ròng / Tổng tài sản) * (Tổng tài sản / Vốn chủ sở hữu) (1)
Qua công thức (1) ta có thể hiểu là ROE = ROA * Đòn bẩy tài chính, vậy nếu ROE cao sẽ tốt hay là không ta cần dựa vào hai yếu tố đó là đòn bẩy tài chính và đặc thù của ngành.
Ví dụ công ty Cổ phần Tập đoàn Hòa Phát và công ty Cổ phần Tập đoàn Hoa Sen đang duy trì mức ổn định ROE/ROA = 2 nói cách khác là doanh nghiệp sử dụng 50% cơ cấu nợ và 50% cơ cấu vốn. Còn đối với ngành ngân hàng tỷ lệ ROE/ROA bằng 10 hoặc 15 là chuyện bình thường vì tài sản ngân hàng 70% là tiền tiết kiệm.
Qua ví dụ trên ta thấy chỉ số tài chính của công ty Cổ phần Tập đoàn Hòa Phát, ROE giảm so với năm 2019 do ảnh hưởng của đại dịch Covid nhưng công ty vẫn duy trì tỷ lệ đòn bẩy (ROE/ROA) gần bằng 2 chứng tỏ cơ cấu vốn của công ty rất tốt. Doanh nghiệp vẫn có khả năng hoạt động dựa vào vốn chủ sở hữu mà không phải dựa vào vốn nợ quá nhiều.
Trên đây là bài viết nói về chỉ số ROA nói về những lợi ích mà chỉ số này mang lại là rất nhiều đối với các nhà đầu tư và doanh nghiệp. Hiểu và nắm rõ chỉ số ROA sẽ giúp các nhà đầu tư có thể chọn được những cổ phiếu tốt để có những giao dịch sinh lợi nhuận khổng lồ. Trang Nguontaichinh.com sẽ luôn ở bên cạnh bạn giải đáp mọi thắc mắc cũng như tư vấn nếu các bạn đang cần giúp đỡ liên hệ với chúng mình để được hỗ trợ nhé.
Chuyên viên tư vấn tài chính chứng khoán với hơn 7 năm kinh nghiệm. Mục tiêu chia sẻ kiến thức cùng mọi người tạo ra thu nhập ổn định trong tương lai.