Bán giải chấp là một cụm từ vẫn còn khá xa lạ đối với nhiều người. Đối với những người thường xuyên làm việc với ngân hàng mới thường xuyên nghe đến cụm từ này. Có thể hiểu giải chấp là hình thức giải trừ thế chấp tài sản hiện đang ở ngân hàng vay vốn khi đã đến kỳ hạn thanh toán những khách hàng không đủ khả năng chi trả.
Trong bài viết này Nguontaichinh.com sẽ giúp bạn đọc hiểu về khái niệm bán giải chấp là gì? Cùng đó là phân tích những lợi ích và hạn chế của bán giải chấp. Từ đó giúp mọi người có thêm kiến thức giúp ích cho quá trình đầu tư cổ phiếu.
Mục lục
Bán giải chấp là gì?
Bán giải chấp có thể hiểu là khi chủ sở hữu tài sản không còn khả năng chi trả các khoản vay trước thời hạn. Tại thời điểm đó ngân hàng sẽ tiến hành tịch thu số tài khoản của người đi vay. Ngân hàng sẽ thực hiện nghĩa vụ của mình bằng cách thanh lý những tài sản này.
Phía ngân hàng sẽ thực hiện càng nhanh càng tốt chứ không tìm đến đại lý để niêm yết hay thương lượng số tài sản đó với những người bán khác nhau. Thay vào đó ngân hàng sẽ thực hiện đấu giá tài sản để bán một cách nhanh nhất.
Tài sản sẽ chỉ được giải chấp khi thanh lý hợp đồng vay, nghĩa là tài sản thế chấp này đã chấm dứt nghĩa vụ đảm bảo khoản vay của người vay nợ với phía ngân hàng. Tại lúc này, tài sản thế chấp không còn là tài sản đảm bảo cho khoản vay nữa.
Nói theo một cách đơn giản thì giải chấp là điều bắt buộc phải có với người vay khi đã đến hạn trả nợ gốc cho ngân hàng. Việc thanh lý hợp đồng không đúng thời hạn sẽ chuyển thành nợ quá hạn gây ảnh hưởng đến tín dụng của người vay.
Bán giải chấp cổ phiếu là gì?
Bán giải chấp cổ phiếu là việc công ty chứng khoán tiến hành bán bớt cổ phiếu của nhà đầu tư với mục đích hạ tỷ lệ nợ về mức an toàn theo đúng quy định. Việc bán giải chấp cổ phiếu thường xảy ra khi các nhà đầu tư sử dụng giao dịch ký quỹ và giá cổ phiếu rớt xuống dưới ngưỡng cho phép của công ty chứng khoán nhưng nhà đầu tư vẫn chưa nạp thêm tiền.
Trước khi tiến hành việc bán giải chấp cổ phiếu, các công ty chứng khoán sẽ gửi thông báo đến khách hàng biết trước từ 1 – 2 ngày. Để ngăn chặn việc này xảy ra nhà đầu tư cần đóng thêm tiền vào tài khoản ký quỹ của công ty chứng khoán theo quy định để đạt mức an toàn tối thiểu.
Ví dụ: Nhà đầu tư A có 1 tỷ đồng và muốn mua cổ phiếu B với số lượng 40.000 cổ phiếu trị giá 2 tỷ đồng (tương đương 50.000đ/ cổ phiếu) sử dụng gói vay của công ty chứng khoán C là 3:7.
Như vậy có nghĩa công ty chứng khoán C đã cho khách hàng A vay: 2 tỷ x 70% = 1.4 tỷ đồng.
Vậy nhà đầu tư chỉ cần bỏ ra số vốn: 2 tỷ x 30% = 600 triệu đồng
Quy định của Công ty chứng khoán C về tỷ lệ ký quỹ phải lớn hơn 30%. Trong lúc thị trường biến động, những tín hiệu xấu xuất hiện, giá cổ phiếu B lúc này giảm xuống còn 35.000đ/ cổ phiếu. Lúc này tài sản của nhà đầu tư còn lại 35.000 x 40.000 = 1.4 tỷ đồng.
Tỷ lệ ký quỹ tại thời điểm đó là (400 triệu / 1,4 tỷ đồng) x 100% = 28,6%. Con số này nhỏ hơn so với quy định về tỷ lệ ký quỹ duy trì tối thiểu là 30%. Và ngay lúc này khách hàng sẽ bị call margin. Đây là lệnh gọi ký quỹ của công ty chứng khoán đề nghị nhà đầu tư đóng thêm tiền hoặc tăng số lượng chứng khoán thế chấp.
Nếu lúc này giá cổ phiếu B giảm xuống còn 33.000đ/ cổ phiếu. Đồng nghĩa số tài sản của nhà đầu A còn 33.000đ x 40.000 = 1.320.000.000đ.
Số vốn của nhà đầu tư A lúc này còn: 1 tỷ – (17.000đ x 40.000đ) = 320 triệu
Tỷ lệ ký quỹ lúc này trên tài khoản là: 320 triệu / 1.320.000.000đ = 24%. Ngay lúc này cổ phiếu sẽ bị bán giải chấp.
Lúc nào xuất hiện bán giải chấp cổ phiếu
Bán giải chấp cổ phiếu xảy ra khi các nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính (margin). Hiện nay, những công ty chứng đang có nhiều cách thức xử lý tài khoản margin. Khi thị trường chứng khoán xảy ra biến động hay có mã cổ phiếu nào đó đang có xu hướng giảm, thường chỉ có một cách duy nhất để giải quyết đó là bán giải chấp cổ phiếu.
Bạn có thể hiểu theo cách sau: Công ty chứng khoán X công bố cắt margin cổ phiếu B. Các nhà đầu tư đang sở hữu cổ phiếu B có sử dụng đòn bẩy tài chính phải lựa chọn giữa 2 việc là bán ra và đóng thêm tiền vào tài khoản Margin của công ty chứng khoán hoặc là làm cả 2. Thông thường thời gian để nhà đầu tư xử lý margin dao động từ 2 đến 5 phiên giao dịch.
Ví dụ: Cổ phiếu PVX đang có tính thanh khoản cao nhất trên sàn HNX nhưng cũng kéo theo nhiều đợt sóng mạnh. Chính vì vậy mà nhiều nhà đầu tư rất ưa chuộng và sử dụng margin. Tuy nhiên, việc thị trường không đi đúng hướng như kỳ vọng, nhà đầu tư có thể sẽ phải bán giải chấp cổ phiếu từ công ty chứng khoán để thu hồi tiền vay của khách hàng.
Nhà đầu tư nên làm gì khi cổ phiếu bán giải chấp
Việc bán giải chấp cổ phiếu là việc mà không nhà đầu tư nào mong muốn. Một khi tài sản bị sụt giảm quá ngưỡng quản lý rủi ro buộc công ty chứng khoán phải can thiệp. Cổ phiếu bị bán giải chấp sẽ mang về cho nhà đầu tư rất nhiều thiệt hại.
Để tránh tình trạng này xảy ra, nhà đầu tư phải luôn theo dõi tỷ lệ ký quỹ tài khoản trước những biến động của thị trường, nhất là những cổ phiếu mà bạn đang sở hữu.
Những chuyên gia tài chính không khuyến khích nhà đầu tư luôn theo dõi danh mục đầu tư. Tuy nhiên việc theo dõi là cần thiết nếu nhà đầu tư có số dư ký quỹ quá lớn. Việc này giúp nhà đầu tư biết được danh mục của mình đang ở đâu, liệu có đang gần chạm mức ký quỹ duy trì an toàn tối thiểu không?
Những lợi ích và rủi ro của bán giải chấp
Lợi ích
Với tài sản là bất động sản cụ thể là nhà ở, người mua được quyền chuyển những người đang sống trong ngôi nhà đó trước khi người mua chuyển đến. Không có gì có thể chắc chắn rằng căn nhà đó sẽ trống vào ngày bạn sở hữu và bạn có thể phải xin lệnh của tòa án để thực hiện điều đó.
Đối với chủ sở hữu cũ, họ được phép có những biện pháp để bảo vệ tài sản của mình trong việc thế chấp. Việc này phải làm đúng cách và đúng với những quy định đã được đề ra. Chủ sở hữu cũ sẽ tìm cách bán với giá tốt trên thị trường.
Rủi ro
Người mua không thể kiểm tra tình trạng của tài sản trước khi việc mua bán kết thúc. Người chủ trước có thể sẽ gây ra những thiệt hại nghiêm trọng trước khi họ giao cho bạn.
Đối với những tài sản đi kèm theo được thế chấp, ví dụ điển hình là bất động sản sẽ có đèn, cửa phòng, rèm cửa,.. những thứ mà bạn có thể nhìn thấy trước khi họ rời đi.
Với những người mua giải chấp sẽ đối mặt với những rủi ro nếu tiến hành mua tài sản ở các nơi bán tài sản giải chấp. Giá của những tài sản này thường khá thấp. Những nơi có thị trường giao dịch mạnh thường sẽ ít có những giao dịch mua bán dạng này.
Việc bán giải chấp có thể xảy ra và dẫn đến nhiều bất lợi hơn cho chủ sở hữu số tài sản đó. Chính vì vậy hãy xem xét thời gian để hoàn tất những khoản thanh toán của mình một cách chính xác nhất để giao dịch được an toàn và không gây thêm rắc rối và phát sinh những vấn đề liên quan.
Quy trình bán giải chấp
Khi chủ sở hữu được thông báo đến ngày thanh toán những khoản vay nhưng người vay không đủ khả năng chi trả thi ngân hàng sẽ thực hiện theo những quy trình sau:
- Ngân hàng thông báo đến chủ sử hữu tài sản ít nhất 1 tháng về bản chất hoặc mức độ và hậu quả nếu không tiến hành chi trả đúng hạn.
- Ngày mà khoản thanh toán này cần trả trước khi hết hạn.
- Thông tin về những gì mà ngân hàng sẽ làm nếu chủ tài sản không thực hiện đúng như trong khoản thời gian thông báo. Có thể là sẽ bán những tài sản đó chẳng hạn.
Ở bài viết này, Nguontaichinh.com vừa chia sẻ đến các bạn về bán giải chấp cổ phiếu. Hy vọng với những kiến thức này sẽ giúp ích cho các bạn trong việc đầu tư cổ phiếu. Tham khảo thêm những bài viết phân tích khác tại mục phân tích cơ bản. Trong quá trình đầu tư nếu có thắc mắc nào đừng ngần ngại hãy liên hệ với chúng tôi nhé.
Chuyên viên tư vấn tài chính chứng khoán với hơn 7 năm kinh nghiệm. Mục tiêu chia sẻ kiến thức cùng mọi người tạo ra thu nhập ổn định trong tương lai.
